Zelzele uzmanından korkutan ikaz: Bingöl’de 7 büyüklüğünde zelzele bekliyoruz

Merkez üssü Kahramanmaraş olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki zelzeleler Türkiye’yi yasa boğdu. 6 Şubat’ta meydana gelen ikili felaketi hatırlatan zelzele bilimci Prof. Dr. Feyzi Bingöl, son vakitlerde meydana gelen artçı zelzelelere ait değerlendirmelerde bulundu.

Prof. Dr. Bingöl,  “Bu büyüklükteki zelzeleler Türkiye’de çok sık rastlanılan daha doğrusu dünyada karalarda çok fazla rastlanan bir sarsıntı değildir. İki sarsıntının birebir gün olması da çok az yaşanan bir olaydır lakin bizim bu bölge, 3 levhanın birleştiği bölgedir. Arap levhası güneyde, Batıda Afrika levhası ve Kuzey’de ise Anadolu levhası var. Bunlara bağlı çok sayıda faylar var. 6 Şubatta meydana gelen bu iki zelzele bölgenin hareketli olmasına neden oldu. Doğu’da Elazığ ve Malatya’nın Pütürge ilçesine kadar olan kısımlar kırıldı. Güney’de Hatay’a kadar olan kısım kırıldı. Yaklaşık 250 kilometre uzunluğunda ki faylar kırıldı. Birtakım yerlerde 3 metre birtakım yerlerde de 8 metreye kadar olan atımlar meydana geldi. Anadolu güneybatıya yanlışsız kaydı. Bölge istikrarsızlaştı, Konya’nın doğusundan itibaren Kayseri, Sivas ve Malatya’da bölgelerindeki küçük etkin fayların güçleri yükseldi. Bu büyük faylar ister istemez buralara bir güç birikmesi gerçekleştirdi. Bu güç birikmesine bağlı olarak da burada yeni zelzeleler meydana gelmeye başladı. Doğu Anadolu faylarının içerisinde bu iki faya bağlı olarak binlerce artçı zelzeleler meydana geldi. Bu artçı sarsıntılar bir mühlet devam edecektir. Artçı sarsıntılar ana sarsıntılardan bir puan düşüğe kadar olabilir. Biz bunu Hatay’da yaşadık. Hatay’ın Samandağ ilçesinde yaşandı. Zelzelelerin sayısı ve büyüklükleri gitgide azalarak devam eder lakin şimdi bitmez. Bu sarsıntılar yıllarca devam edecek” diye konuştu.

YAKIN VİLAYETLERDE ARTÇI UYARISI

24 Ocak 2020’de Elazığ’da meydana gelen sarsıntıların artçılarını da vakit zaman yaşadıklarının altını çizen Prof. Dr. Feyzi Bingöl, “Bu büyüklüklerdeki sarsıntıların artçıları 5 ile 10 yıl devam edebilir. Hatay, Kahramanmaraş, Adana, Adıyaman ve Malatya’da meydana gelen bu zelzeleler artçı sarsıntılar olup devam edecektir. Ana büyüklükte bir zelzele beklemiyoruz ama artçı zelzeleler 6 büyüklüğüne kadar da olabilir. Bu zelzeleler Elazığ’ın epey Batısında kalıyor. Daha çok Malatya, Adıyaman ve Hatay’ın güneyine gerçek oluşacak. Onun dışında Kayseri’de değişik faylar var o faylarda hareketlenmeler var. O bölgede 4 ve 4.5 büyüklüğünde sarsıntılar meydana geliyor. Vatandaşların çok sık olarak sorduğu Malatya fayı da, Doğanşehir’den başlayıp Hekimhan’a gerçek çıkarak Ovacık’a giden Malatya-Ovacık fayı var. Bu fay üzerinde çalışmalar kâfi değil ancak kısa müddette büyük bir zelzele üretecek faylar değil. Zira bu fayların hareketleri çok yavaş. Bu faylar üzerinde de vakit zaman 4 ile 5 büyüklüğünde sarsıntılar oluşabilir Elazığ’da aslında son sarsıntıdan sonra binaların büyük çoğunluğu boşaltıldı. Boşaltılan binalar yıkılmamış olabilirler fakat boşaltıldılar. Bundan sonra meydana gelecek 4,5 ve 5. büyüklüğünde ki zelzeleler Elazığ’ı çok etkilemez. Yalnızca sarsıntıyı hissedebiliriz” biçiminde konuştu.

KARLIOVA’YA DİKKAT ÇEKTİ

Bingöl’ün Karlıova ilçesinin farklı bir bölge olduğunu da aktaran Prof. Dr. Bingöl, “Kahramanmaraş’tan bahsederken 3 levhanın birleştiğinden bahsettiysek Karlıova’da Kuzey Anadolu ve Güney Anadolu fayının birleştiği bir yer. Doğu Anadolu fayı Karlıova’dan başlıyor Kahramanmaraş’a yanlışsız gidiyor. Oburu ise Karlıova’dan başlayıp İstanbul’a kadar gidiyor. Bu yarar tek bir fay değil modüllerden oluşuyor. Tek bir fay olsa ve kırılsa onu kıracak zelzelenin büyüklüğünün çok büyük olması lazım. Bingöl’ün Yedisu bölgesi uzun vakittir burada bir faaliyet yok yani sarsıntı oluşmamış güç birikimi yavaş yavaş oluyor. Burada orta büyüklüğün üzerinde yani 7 yahut 7’ye yakın büyüklükte bir zelzele olabilir lakin vaktini bilemiyoruz. Bu bölge bu türlü bir sarsıntı oluşturmaya hamile bir bölgedir” dedi.