e
sv

Uzmanından ‘depresyon’ uyarısı: ‘Kitleselleşti…’

156 okunma — 28 Kasım 2022 22:48

Kadına Yönelik Şiddetle Gayret Günü aktiflikleri çerçevesinde Aile ve toplumsal Hizmetler Vilayet Müdürlüğü ile Atatürk üniversitesi Bayan Problemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi işbirliği ile “Gençlerle şiddetsiz gelecek” bahisli panel düzenlendi. 

Panelde konuşan Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Kısmı öğretim üyelerinden Prof. Dr. Mevlüt Özben, kuşaklar ortası transferi olan toplumsal bir olgu olarak şiddetin daha çok güç ilgileri içinde kıymetlendirilmesi gereken bir bahis olduğunu söz ederek, “Bir tarafın, öbür tarafın bedensel, maddi, kültürel ve sembolik bütünlüğüne ziyan vermesi biçiminde tanımlanan şiddetle çabada güçlü bir farkındalık son derece değerlidir. Şiddet, kendini daha çok aşırılıkların olumsuzluk, kötülük içeren durumlarıyla ortaya koyar. Bu yüzden şiddet konusunda dikkat edilmesi gereken nüansların başında aşırılık gelir. Bu tarafıyla şiddet, ölçüsüzlüğün olumsuzluğudur. Bahis ne olursa olsun aşırılıkların şiddete dönüşme potansiyeli vardır. Örneğin sevgimizi bir faziletmiş üzere çoka kaçarak gösterdiğimizde sevgiden bile şiddet üretilebilir” dedi. 

“ERKEKLER DE BAYANLAR ÜZERE ŞİDDETİN MAĞDURLARIDIR”

Şiddet konusu incelendiğinde birinci göze çarpan konulardan biri “yakın münasebet içinde şiddettir” diyen Prof. Dr. Özben, “Yakın bağ içinde şiddet olgusunun kaynağının erkekler olduğu ileri sürülse de, bu saptamayı daha etraflıca kıymetlendirmemiz gerektiğini düşünüyorum. Zira tarihi bir sürekliliği olan üniversal bir mevzuyu erkeklere bağlamak büyük bir kolaycılık üzere geliyor bana.

Ben, erkekleri şiddete daha yatkın olmaya zorlayan eril kültürün erkeklere de şiddet uyguladığını düşünüyorum. Erkekler de tıpkı bayanlar üzere erkekler de varoluşsal bakımdan şiddetin mağdurlarıdır. Bu yüzden, erkekliğin şiddeti doğurduğunu değil, erkekliğin kimi şartlarda şiddet içeren hareketler yoluyla inşa edildiğini bilmek değerlidir. 

Diğer taraftan şiddetle gerçek bir gayret açısından şiddetin her çeşidinin şiddet olduğunda mutabakata varmamız gerekiyor. Yani gelenektir, adettir, spordur, cümbüştür biçiminde, şiddetin savunusu yapılamaz. Tam da bu yüzden, hem şimdi şuur seviyesine çıkmamış hem de yeni şiddet çeşitlerine karşı güçlü bir farkındalık geliştirmek bir bütün olarak şiddetle çaba açısından son derece kıymetlidir. 

Şiddet, kaynakları bakımından direkt, yapısal ve kültürel olarak sınıflandırılır. Biz farkındalık olarak direkt şiddete odaklandığımızdan birçok sefer öbür ikisini ıskalarız. Halbuki hem yapısal hem de kültürel şiddet direkt şiddetin görünmeyen, tahlile muhtaç kaynaklarıdır. Üstelik kültür ve yapısal sistem farklı şiddet cinslerini olumladığında şiddeti algılamak, ayırt etmek epeyce zorlaşır. 

“DAHA ÇOK İNSAN ÖFKELİ VE MUTSUZ…”

Şiddet konusu ile ilgili dikkatlerinizi çekmek istediğim bir mevzu var. Bir his biçimi olarak öfke de başka hisler üzere bulaşıcıdır ve çok kolay şiddete evrilebilir. Günümüz dünyasında çeşitli nedenlerden ötürü öfke kol geziyor. Son birkaç on yıldır, neo-liberal sistemin en dikkat cazibeli yan tesirlerinden biri de, daha çok insanın öfkeli ve mutsuz olması oldu.

Yıllar evvel Margaret Thatcher’ın neo-liberal itikadı “Toplum diye bir şey yoktur; sadece erkek-kadın bireyler ve aile vardır” cümlesiyle ilan etmesi bugünün mutsuz ve öfkeli kalabalıklarının habercisiydi adeta.

Küreselleşme süreçleriyle öbür bir düzeye evrilen sermaye, devletten kenara çekilmesini ve her şeyi “görünmez elin” (piyasanın) denetimine devretmesini talep ettiğinden bu yana beşerler dünyanın büyük bir kısmında piyasanın yapısal şiddeti ile karşı karşıyalar. Tüm dünyada adaletsiz gelir dağılımı, güvenlik ve dayanışma sistemlerindeki aşınmalar, milletlerarası terörizm, göçmenler, yabancılar, etraf meseleleri ve bir çok sıkıntıyla kişi olarak baş etmek zorunda kalmaları insanların mutsuz, kaygılı, inançsız ve öfkeli olmalarına neden oluyor. 

Üstelik, beşerler öfkelerini sırf diğerlerine değil, kendi kendilerine de şiddet olarak yansıtabiliyorlar. Bugün artık, diğerlerine karşı şiddete bir de kendine karşı şiddet olarak değerlendirebileceğimiz tasa verici bir durumla karşı karşıyayız. Örneğin, kişinin kendi içine yıkılmış şiddetin dışa vuruş biçimi olan depresyon kitlesel bir boyut kazanmıştır. Psikiyatrlar depresyonla yaşamayı öğreterek büyük bir iş başarıyor olmalarına karşın, bu sorunu çözmüyor ne yazık ki Mutsuzluk, telaş, endişe, güvensizlik, yalnızlık vb aksilikleri oluşturan yapısal şiddet işlerlikte olduğu sürece, şiddetin daha yıkıcı ve vahim sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda kalınacağı bir gelecek bekliyor bizi” halinde konuştu. 

 

  • Site İçi Yorumlar

En az 10 karakter gerekli