Müzik, ses, tiyatro ve dansı bir sahnede buluşturan çağdaş sanat standı Kethüda Hamamı’nda

Arkadaşı, Sanatatak kurucusu, sanat eleştirmeni, gazeteci, müellif Ayşegül Sönmez ile oturup evvel lojistik bölümünün en çok kullanılan kavramları ölçü, aralık ve vakit üzerinde düşünüyorlar ve standın kurgusunu “Time is LOVE; Bir Dünya Gezisi Sahnesi” üzerine kurmaya karar veriyorlar. Devamını standın küratörü Ayşegül Sönmez’den dinliyoruz. “Horoz Lojistik’in depolarını gezdim, çalışanlarla konuştum. Sevk edilecek malların hepsinin paletler üzerinde biriktirildiğini gördüm. Çağrışımlarla bir stant yapmak istedim…“ Böylelikle standın başlığını seçiyor ve vaktin sevgi olduğunu düşünüyor. Hayata karşı sevgi, yaptığı işe karşı sevgi, geçmişin ve geleceğin birleştiği nokta olan bugünkü vakte karşı sevgi… Hamam kamusal bir alan ve burada vaktin ruhu değil ruhun bir vakti var. Zihin açmak için Jules Verne’in 80 Günde Devriâlem isimli kitabını, Ahmet Haşim’in Göl Saatleri şiirlerini, Edgar Allan Poe’nun “Three Sundays in a Week” isimli kitabını baştan okuyor ve stant başlığının ve kavramsal çerçevesinin ne olacağına karar veriyor: ‘Time is LOVE; bir Dünya Gezisi Sahnesi’.

Böylelikle ortalarında Ömer Uluç, Murat Tosyalı, Cihat Burak, Seçkin Pirim, Erdağ Aksel, Esra Gülmen, Charles Fréger, :mentalKLINIK, Mahmut Celayir, Cengiz Tekin’in de bulunduğu 34 sanatçı ve oluşumun vakit ve seyahatle ilgili işlerinden bir seçki yapıyor. Ortaköy Kethüda Hamamı’nın kapısından girip basamakları iniyorsunuz sahiden de yapıtların paletten ayakları üzerinde durduğu, panoların paletten, oturma köşelerinin paletten yapıldığını görüyorsunuz. Hani şu bizim bildiğimiz üzerinde eşyaların taşındığı paletler. Ayşegül Sönmez’in farklı bir benzetmesi var, sergiyi yönlendiren bir öbür bileşken de bu, şöyle diyor: “Ben bizi, hepimizi birer kasetçalara benzetiyorum. Bu kasetçaları geri sarıyoruz, ileri alıyoruz, bazen kayıtları siliyoruz ya da yeni kayıtlar yapıyoruz. Aslında biz vakti geri ileri sayıp durduruyoruz. Mesela standın girişinde Erdağ Aksel’in metrelerden yaptığı Suzan Avcı heykeli var. Suzan Avcı’yı çok severmiş ve sevgisini ölçmeye çalışmış. Ben lojistik bölümünün bileşkenleri olan aralık ve vakte kültürü de eklemek istedim.

Mesela Ali Borovalı’nın Aynaroz/Athos Dağı serisinden bir fotoğraf var, Athos’ta Gregoryan takvimi kullanılıyor. Keşişler de sanatkarlar üzere vakti öteki türlü sayıyor. Serkant Hekimci’nin fotoğrafları paletler üzerinde yükselen ekranda bol tren seyahati anlatıyor. Fırat Gürgen, profesyonel bir sinemacı ve tıpkı vakitte görüntü sanatkarı. 400 tane aslında geçmişi ilgilendiren poloroidleriyle standa katıldı. Tam kasetçalar mantığı. Şu anın içinde geçmiş vakit. Esra Gülmen’in üzerinde ‘As If I Wont Die’ duvar saati kadranı, Murat Tosyalı’nın Beyoğlu nostaljisi nedeniyle değiştirdiği tabelalar ve ışıklı kutuları, Burak Ayazoğlu’nun yeri bölen güneş saati, burasının ıslak tabanlı bir hamam olduğunu aklında tutarak Ahmet Rüstem Ekinci’nin dokumadan yaptığı döşeme tabanları, 200 adet baskısını açılışta ziyaretçilere dağıtacağımız; mentalKLINIK’in kafatası, Tutku Bulutbeyaz’ın 35 yaşında sevgilisinden ayrılışını tarihe kaydeden kırmızı kalpli ‘Kupa Papazı’ üzere işlerin ortak paydalarının daima vakit, aralık ile bütünleştiği 34 sanatkarın yapıtları…” diye bize sergiyi özetliyor.

Biz bugüne kadar aktüel sanat diyince aklımıza daima “white cube” lar, beyaz duvar ve tavanları olan geniş stant yerleri düşünürdük. Halbuki bu aktüel sanat standı daracık odaları olan 600 yıllık bir hamam. Bu çelişkiyi soruyorum Ayşegül Sönmez’e. O da “Ben küratör falan değilim, sanat eleştirmeni ve müellifim. Bu standın küratörü bu tarihi hamamdı. Çivi çakamazsın, internet olmadığından karekod veremezsin, ışıklandıramazsın, boruların yerlerini değiştiremezsin, zorlayıcı bir stant. O yüzden stant küratörü tarihi Kethüda Hamamı diyorum” diye bitiriyor.