Onay Akbaş’tan, ‘Bir Uçtan Öbür Uca’ standı

“Bir ressamın namusu göstermediği desenleridir” diyen Onay Akbaş, namusunu sanatseverlere açtı. İzmir Kültürpark Atlas Pavyonu’nda sergilenen müze-sergi niteliğindeki “Çizgi, Bir uçtan öbür uca” 36 yıllık fotoğraf hayatının kesitlerinden 250 yapıtla sanatseverlere buluşuyor. Sürprizli, yürek verici, çarpıcı…

3 bin metrekareye konumlandırılan standın küratörü Erkan Doğanay da bir alkışı hak ediyor. İzmir’e gitmek için bir sebep daha dedim. “Bir Uçtan Öbür Uca” isimli standını Onay Akbaş’la konuştum.

• Fransa’da tutunan nadir Türk ressamlarındansınız. Prestijli ödüllere layık görüldünüz. Dünya sanat piyasası sizi Türkiye’den daha yeterli tanıyor. Türkiye’de yaşasaydınız tıpkı bahtı yaşar mıydınız?

Onay Akbaş: Türkiye’de 36 yıldır fotoğraf yapmıyorum. Atölyem olmasına karşın tek bir fırça vurmadım. Buraya geldiğimde kendimi atölyemde hissetmiyorum. Çalışma biçimimi doğumhane ve dökümhane olarak ikiye ayırıyorum. Mesela atölyemde hiç kitap okuyamam. Atölyemle konutum yan yana Paris’te. Konutumda ve atölyemde de desen ve eskiz çizemem. Fikirler geliştirmem, okumalarım, hepsi dışarıda olur. Fikirlerim dışarıda doğar. Oraya ben doğumhane diyorum. Fikirler orada, dışarıda doğar ve dışarıda desen ve eskiz haline dönüşür. Desen fikrin aslında “ol” halidir. Yere çizgi ve eskiz haliyle iner. Onun için bu standa çizgi dedik.

• Neden Türkiye’de çizemiyorsunuz?

Türkiye’de kendimi konuk üzere hissediyorum. 24 yaşında Fransa’ya geldim. Beslendiğim yer Fransa. Eskizlerimi çay bahçelerinde çizerim. Yıllarca “Yaşasın çay bahçeleri” diye paylaşımlar yaptım. Paris’te bunun izdüşümü kafeler ve

teraslar. Doğumhanem atölyemin dışındadır. Fikrimin iki yıl boyunca okumalarını yaparım. 6 ay, bir sene boyunca atölyede boyaya girmem, daima eskizler çizerim. Kimi serilerim beş sene alıyor. Bazen dört beş yıl sürebiliyor bir stant pozisyon. Desen haline geçtiği andan itibaren dökümhaneme, yani atölyeme kapanırım. Yapıtım politik, ruhsal, felsefi bir yere oturmalı. İçimde damıtır, hususun öznesine dönüştürürüm.

‘ÇİZGİLER BENİM ŞAHİDİM’

• “Çizgi-Bir uçtan öbür uca” standı nasıl doğdu?

Bir fikri yeryüzüne indirme fikridir’ çizgi! Fikrin fiziki olarak stant haline dönüşmesi Paris’te Bastille’de bir galeride 45-50 kadar eskizimi sergilememle başladı. Yıllar içinde desenleri, eskizleri daima biriktirdim, çerçevelettirdim. Bu çizgiler benim sanat hayatımın Onay Akbaş’ın şahitleri. Çizgi yumak üzere. Bahis mevzuyu besledi. 40 yıl neler yapmışım, onunla ilgili hepsini bir ortada topladı. İsmine Çizgi dedik. Yıllarca fotoğraflarımı çalıştım, satıldı gitti. Eskizleri göstermedim bile. Koleksiyonerlerim eskizlerimi bilmiyordu. Her tuvalimin ardında onlarca, yüzlerce eskiz var. Desen, ressamın namusudur. Ben namusumu açtım. Bu sergiyi bir ressamın 36 yıllık mutfağı olarak görün. Her kademesi ağır emek. Gençlerin dünyasına çizgiyle dokunabileceğimi de düşündüm. Yine desen çizme alışkanlığını kazandırmak için stantta bir sürprizimiz var. Meyyit fikirler tarlası! Her fikir sanat yapıtı olamıyor, fakat olabilir de. Fikirleriniz varsa çizin”diyoruz. Sanat yapıtı olamayacağını düşünüyorsanız çöpe atın. Biz o çöpten toplayıp bir yapıta dönüştüreceğiz!