Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhuriyet’e mektup yazıp yurttaşa seslendi: Evvel devleti onaracağız

KEMAL KILIÇDAROĞLU

CHP Genel Lideri ve Millet İttifakı 13. Cumhurbaşkanı Adayı

Birlikte bir yola çıkıyoruz. Sizlerle birlikte yeni bir periyodun eşiğindeyiz. Bizi daima birlikte, tüm toplum olarak özgürleşmeye, adalete, refaha ve milletlerarası saygınlığa taşıyacak yeni bir devrin kapısını açıyoruz. 14 Mayıs’ta o kapıdan geçip yeni devrin inşasını birlikte gerçekleştireceğiz.

Önümüz pürüzlerle dolu lakin hiçbiri bize, hayallerimize, gücümüze, birlikteliğimize ket vurabilecek güçte değil. Dünyanın gelmiş olduğu nokta işimizi kolaylaştırmıyor elbette ancak bize büyük fırsatlar da sunuyor. Zira ülkeye demokrasiyi, iştirakçi karar düzeneğini, yaratıcılığı teşvik eden bir özgürlük yerini ve kuşatıcı bir vatandaşlık anlayışını yerleştirebilirsek, önümüzde hiçbir mahzurun duramayacağını biliyoruz.

GEÇMİŞTEN DERS ALACAĞIZ

Ne hayalci ve naif dünya kardeşliği telaffuzları ne de hamasetle örülmüş, içi boş geçmiş güzellemeler bize rehber olamaz. Geçmişe avunmak için değil; anlamak, öğrenmek, ders almak için bakıyoruz. Gözümüz ise gelecekte. Bu bağlamda öncelikle gerçekçi bir dünya ve Türkiye tahlilinden yola çıkmak zorundayız. Soğuk Savaş’ın bitip, dehşet istikrarının ortadan kalkmasıyla demokrasinin, barışın, hukuk devleti ve refahın yaygınlaşacağı, global cennetin yaşanacağı umut edildi. Lakin o cennet bir türlü gelmedi; gerginlikler, savaşlar, iç savaşlar artarak devam etti. İklim, güç, besin ve su krizi, terör, göç, siber ataklar, asimetrik savaşlar, şirketleşen ordular üzere yeni problemlerle karşı karşıyayız. Üstelik milyonlarca insanın vefatına neden olan pandemide de gördük ki, elimizdeki imkân ve savunma düzenekleri bu meselelerle baş etmemiz için kâfi değil.

Yirmi birinci yüzyılın birinci çeyreğini bitirmek üzere olduğumuz bugünlerde dünya hâlâ istikrarsız ve inançsız. Belirsizlik ve telaş globalleşmiş durumda. Deva ise içe kapanma, kendi çıkarını kollama; global problemler karşısında kaçış yolları üreterek kendini aldatmak değil. Global sıkıntılar global yanıtları, hasebiyle global işbirliğine bizi davet ediyor. Bu da karşılıklı anlayış, özveri, itimat ve birlikte sürdürülecek akılcı efor demek. Önümüzdeki periyotta Türkiye bu ortaklaşmanın taşıyıcı güçlerinden biri olacak. Global problemlerin tahlili, ekonomik, kültürel ve siyasi bir yine inşa faaliyetidir ve Türkiye bu inşa faaliyeti içindeki yerini alacak. Üniversiteleriyle, bilim insanlarıyla ve yeni kuşak bir siyasetçi jenerasyonuyla.

KUŞATICI BİR MİLLİYETÇİLİK

Dünyanın kesimi olmak bir yürek işidir; özgüven gerektirir. Hamasetle yoğrulmuş, kerameti kendinden menkul idarelerin harcı değildir. Hakikaten bugün birçok ülkede dünyayı kavramaktan uzak, dar ve pazarlıkçı kalıplara sığınmış, hayali düşmanlar üreterek ayakta kalmaya çalışan idareler var. Bu tıp ülkelerde kuşatıcı ve zenginleştirici bir milliyetçilik göremezsiniz. Tersine toplumu bölen, iç düşman yaratan, kutuplaştıran, ilkel bir milliyetçiliğin hortladığına şahit olursunuz. Zira bu ülkelerde iktidarlar lakin sanal gerçeklikler ve aksilikler sayesinde ayakta kalabilirler. Ülkemiz de çok farklı değil; toplum kamplara bölündü. Kültürel kimlikler ortasında uydurma hiyerarşiler oluşturuldu. Toplumun içinde ayrışma çizgileri üreterek kuşatıcı bir vatandaşlığın inşası engellenmeye çalışılıyor. Hayalim kimsenin kendisini dışlanmış, yabancılaşmış hissetmediği, herkesin bir oburuyla ortaklaşma hissine sahip olduğu, demokratik işleyiş içinde ve hukukla kayda alınmış bir devlet-toplum bağlantısının ülkemizde yerleşmesi, hayata geçmesidir. Hiç kuşku yok ki bu, devletin üniversal prensipler üzerinde yine inşası demektir. Nedir bu kozmik unsurlar? Bu unsurları diğer ülkelerden, kültürlerden almak zorunda değiliz. Bu prensipler esasen sahip olduğumuz lakin değerini bilmediğimiz yol gösterici nitelikler olarak kendi tarihimizde var. Toplumun hizmetkârı olduğunu bilen bir devlet, kendisini toplumsal kontrole açan bir devlet, karar düzeneklerine toplumu davet eden bir devlet. Hasebiyle şeffaflığı öne çıkaran, hesap veren bir devlet. Millet İttifakı’nın kıymetli paydaşları, yol arkadaşlarım; siyasi partilerle birlikte bu devlet anlayışını kalıcı hale getireceğiz.

DEVLET GELENEĞİMİZ BU DEĞİL

Devlet yozlaştığında toplum da kişiliksizleşir, karakterini kaybeder. Rant üretip kendi içinde bölüşen, yasa dışı yapılanmalarla iç içe geçmekte mahsur görmeyen bir devlet, başlı başına bir beka meselesidir. Yozlaşmayı kanıksayan, olağanlaştıran, yaygınlaştıran bir devlet, topluma ayak bağıdır. Meğer bizim devlet geleneğimiz bu değil. Ne Osmanlı’da ne de Cumhuriyet’te… Şu anki iktidarın rant, güç, yandaşı gözetme, liyakate bakmama sevdası devletin içine girmiş bir virüstür. İhale-rüşvet düzeneği, yasa dışı yollarla toplumsal servetin kapalı kapılar arkasında bölüşülmesi, mafyatik ögelerin devlete sokulması ve bütün bunların üzerine iktidar yandaşlığının meslek haline gelmesi yozlaşmayı topluma yayıyor, bir pandemiye dönüştürüyor.

BİLİM, AKIL TEMEL OLACAK

Bu yozlaşmanın ivedilikle durması, durdurulması lazım. Ve bunun için de devlet lazım; siyasetin devletle birlikte yürümesi, onu yanlışsız tarafa sevk etmesi lazım. Bu mümkün! Zira karşımızda yalnızca bu iktidarın üretmiş ve öne çıkarmış olduğu yozlaşmış ögeler yok. Devletin içinde hâlâ özverili, bilgili, namuslu, liyakatli, kaliteli fakat sessiz kalmaya mahkûm edilmiş bir çoğunluk var. Yeni bir devlet anlayışı işte bu ana damar üzerinden inşa edilecek. Şu an devlet ismine yapılanlara bakıp kimse tasa etmesin! Kamu bürokrasisinin her kademesinde işinin ehli, liyakatli takımlar kendilerine vazife verilmesini bekliyor. Kurumlar, bu vatansever takımlarla ve bu takımlara katılacak yeni isimlerle birlikte yine inşa edilecek. Nepotizmi, yani kayırmacılık, iltimas, torpil, akraba ve arkadaş münasebetlerini devletten uzaklaştıracağız. İşte o vakit devlet tekrar saygın ve herkesin devleti olacaktır.

TEK ADAM SİSTEMİ BİTECEK

Yozlaşmanın, bilimi, aklı ve liyakati devre dışı bırakmanın bedelini halkımız ödüyor. İşte son sarsıntıda yaşananlar; sarsıntının her an olabileceğini, olası gücünü, yaratacağı tahribatı bilen ancak önlem almayan, sonra da bunu ‘kaderin oyununa’ bağlayan bir sorumsuzluk ve aymazlık abidesi, yitip giden hayatların geride bıraktığı manevi dokuya, yüreklere dokunmaktan aciz; bina yapmayı yara sarma için kâfi sanan bir bakış. Uzun uzun anlatmaya gerek var mı? Yöneticileri birbirlerine akraba olan, depremzedelere yardım etmek yerine, depremzedelere yardım eden sivil toplum kuruluşlarına çadır ve yiyecek satan Kızılay gerçeği her şeyi anlatıyor.

İşte bu nedenle güçlendirilmiş parlamenter sisteme dönmek istiyoruz. Bilginin paylaşılması, karar düzeneğinde çoğulluğun sağlanması, hiyerarşinin azalması, liyakatin idare sistemine geri dönmesi, devletin yozlaşmadan kurtulması için. Ülke idaresinde sivil toplumun gücünden daha fazla yararlanabilmek için. Daha esnek ve daha tesirli bir müdahale sistemi üretebilmek, daha fazla hayat kurtarmak, yaraları daha süratli sarmak için. Bina yapmayı beceri sanan ancak hayatları o binaların altında bırakan bu tek adam sistemini 14 Mayıs’ta bitireceğiz. Beşere ve hayata hürmet duyan, kültürel birlikteliğimizi öne çıkaran, vatandaşımıza inisiyatif veren, onu yaşadığı kentte karar sistemine davet eden bir şehircilik anlayışına geçeceğiz.

EKONOMİ EHİL ELLERE VERİLECEK

Seçimden sonra motamot kentlerimiz üzere enkaz altında kalmış bir iktisat devralacağız. Fakat misyonu üstlendiğimiz gün prestijiyle, ekonomik enkazın nasıl toparlanmaya başladığını göreceksiniz. Vatandaşlarımızı her gün göz nazaran göre daha da yoksullaştıran mevcut akıl dışı ekonomik anlayışı ortadan kaldıracağız. Mirasyedi hovardalığı ile özkaynaklarımızı tüketen, üç beş ülkenin sadaka misali verdiği paralarla günü geçirmeye çalışan bu idareden kurtulacağız. Ve birinci günden başlayacak biçimde iktisat idaresini ehil ellere teslim edeceğiz.

“Yerli ve milli” diye diye ülkeyi yozlaşma ve adaletsizliğe mahkûm ettiler. Yerliliği de ulusallığı de suiistimal ettiler. Bu kıymetleri siyasi güç ve ekonomik rant devşirmek hedefiyle, paravan olarak kullandılar. 14 Mayıs sonrasında yerlilik çoğulcu, çok renkli hüviyetine tekrar kavuşacak. Ulusallık toplumun üzerinde bir tahakküm olmaktan çıkıp, tüm vatandaşların ortak ideali olarak kapsayıcı bir nitelik kazanacak. Yerliliği ve ulusallığı üniversal kıymetlerle, insan haklarıyla bütünleştiren bir demokrasiye geçeceğiz. Zira demokrasi yalnızca sandıkla, seçimle, siyasi partilerle sağlanamaz. Demokrasi devletten ürkmeyen, onu yanında hisseden bir vatandaş demek. Demokrasi kendisini ilgilendiren bütün kararlarda bilgilenme ve alınacak kararı etkileme hakkı olan, bu hakkı korkusuzca kullanan bir vatandaş demektir. Demokrasi, itiraz hakkını kimseye teslim etmeyen vatandaşlar demektir. Demokrasi her türlü ideolojik vesayet kurma teşebbüsü karşısında boyun eğmeyen, sorgulayan ve eleştiren özgür bir vatandaş demektir. Türkiye’yi dünyada üst taşıyacak, saygın bir ülke haline getirecek ve global kararlarda kelam sahibi yapacak olan işte budur.

14 Mayıs’tan sonra dış siyaset ulusal çıkarların komşularla ve dost ülkelerle birlikte sinerjik formda artırılmasına hizmet edecek. Komşularımızın Türkiye’nin çıkarlarını savunduğu, savunmayı tercih ettiği bir dış siyaset yeri inşa edeceğiz. Bölgemizde yaratacağımız işbirliğinin derinleşmesi, Türkiye’yi lafta değil, gerçek manada bölgesel önder haline getirecek.  

Bu süreçte savunma endüstrisine özel bir rol düşüyor. Savunma endüstrisi dış siyasette ülkenin elini rahatlatan, saygınlığını artıran bir ögedir. Savunma endüstrisinin özgül yükü, üretilen silahlar ve araçlar kadar, ülkeler ortasındaki istikrarlara istikrar getirmesi, beklenen adaletsizliklerin önünü kesmesiyle de artar. Savunma endüstrisini, teknolojisini üretecek biçimde büyütmeliyiz. Bu bağlamda, Türkiye global bilim ve teknoloji imkânlarını kullanabilen, rekabetçi bir savunma endüstrisine muhtaçtır. Bu gaye doğrultusunda Türkiye’de global bilim ve teknoloji imkânlarını kullanabilen, rekabetçi bir savunma endüstrisi kuracağız.

Evet, biz halkımızın sağduyusuna, ferasetine, gönül zenginliğine, akıl maharetine, teşebbüsçü dinamizmine, paylaşmacı ve dayanışmacı ruhuna güveniyoruz. Bunları öne çıkaran, insanımızın özgür iradesinden ve yaratıcılığından beslenen bir demokrasi inşa etmek, toplum olarak kendi yazgımızı elimize almak, istiyoruz. Ülkemizle gurur duymak, çocuklarımıza hak ettikleri bütün imkânları sunmak, daima birlikte hayatın tadını çıkarmak istiyoruz. Türk, Kürt, Sünni, Alevi, solcu, sağcı; tüm kimlikleri karşı karşıya değil yan yana koyuyoruz. Herkesin kendisini bu ülkenin eşit ve değerli bir paydaşı olarak hissetmesini hedefliyoruz. Çeşitliliği bir pürüz değil, global arenada ülkemizin gücünü, refahını ve saygınlığını artıracak itici bir güç olarak görüyoruz. Kapsayıcı, kuşatıcı bir vatandaşlık hayalinin peşindeyiz. Bunu başaracağımızdan hiçbir kuşkumuz yok. Demokrasiyi tüm kurumlarıyla hayata geçireceğiz. Her ne yapacaksak kapsayıcılık, açıklık, şeffaflık ve dürüstlükle yapacağız.

KİMSE DIŞLANMAYACAK 

İnşallah Cumhuriyetin ikinci yüzyılında büyük bir demokrasi projesini hayata geçireceğiz. Çoğulcu, demokratik bir Türkiye inşa etmek ve gelecek jenerasyonlara bu bedelleri emanet etmek istiyoruz. Bunu toplumu güçlendirerek, devleti onarıp toparlayarak yapacağız. Bu topraklarda, bu eşsiz vatanda Cumhuriyetin ikinci yüzyılında daima birlikte barış ve huzur içinde yaşayacağız. Bu ülkede hiç kimse bu barış ve huzur birliğinin dışında kalmayacak; bir kişi bile kendini dışlanmış hissederse “millet” mefkuremizi eksik bırakmış oluruz ki ülkenin temel beka sorunu budur.

14 Mayıs benim, partimin yahut Millet İttifakı’ndaki yol arkadaşlarımın başarısı olmakla kalmayacak. Yeni bir vatandaşlık ve devlet anlayışının, iktisattan sıhhat ve eğitime akılcı bir toplumsal sıçramanın, Türkiye’nin global düzlemde tekrar saygın bir ülke haline gelmesinin de başlangıç noktası olacaktır.