Uzmanından ‘karbonhidratlı besinlerden uzak durun’ uyarısı

14 Kasım Dünya Diyabet Günü’ne özel konferans düzenlendi. Herkesin kabul edildiği konferansla diyabete olan şuurun artırılması hedeflenirken bireylerden alınan kan ile kan şekeri ölçümleri yapıldı. Farkındalık yaratıldı. Beslenmenin diyabette kıymetli olduğunu belirten Endokrinoloji Uzmanı Dr. Nujen Bozkurt, “Herhangi bir besin çeşidi tek taraflı tüketilmemelidir. Kuru baklagiller örneğin; yeşil mercimek, nohut, bütün et cinsleri, yeşil ve koyu yeşil yapraklı sebzeler bunların hepsi tüketilmelidir. Lakin beyaz ekmek, pirinç, makarna, simit, poğaça, gazlı içecek, diyet bisküvi ve diyet galeta üzere yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Bunlar şeker hastası için uygun olmayan besinlerdir. Ayrıyeten bilhassa ailesinde diyabet, obezite, gebelik, şekeri olanlar yani risk faktörü olan şahıslar, tertipli aralıklarla sıhhat denetimlerini yaptırmalıdır” açıklamasını yaptı.

“TİP 1 GENELDE ÇOCUKLARDA VE GENÇ ERİŞKİNLERDE GÖRÜLÜR”

Şeker hastalığının ekseriyetle kendini su içme, ağız kuruluğu, sık idrara çıkma, çok yemek yemek lakin istem dışı kilo kaybetmek üzere bulgularla açığa çıktığını vurgulayan Dr. Bozkurt, “Ana belirtileri bunlardır. Lakin halsizlik, yorgunluk üzere şikayetler de belirti olabilir. Diyabet, ‘tip 1 ve tip2 olmak üzere ikiye ayrılır. Tip2 diyabette insülin muhtaçlığı olmaz. Fakat ilerleyen devirlerde insülin gerektirebilmektedir. Tip1 diyabet, çoklukla çocuk ya da genç erişkinlerde görülebilmektedir. Tip 2 diyabet de daha çok ileri yaşlarda görülen ve obeziteyle daha çok bağlantısı olan diyabet formudur diyebiliriz. Bu iki diyabetin de belirtileri birebirdir, değişmez” dedi.

“HER 3 ŞAHISTAN 1’İ DİYABET”

Dr. Bozkurt, “Fakat tip 1 diyabet biraz daha süratli başlangıçlıdır. Kısa bir müddette gelişir. Hasebiyle ani bir kilo kaybı, kas kaybı, yıkım, ağız kuruluğu, su içme sık idrara çıkma ile kısa bir müddette ortaya çıkar. Tip 2 diyabet biraz daha sinsidir. Kiloyla daha çok bağlantılıdır. Daha yavaş yavaş seyreder. Tip 2 diyabet hastalarında hiçbir bulgu ileri evrelere gelinceye kadar fark edilmeyebilir. Tüm dünyayla paralel olarak ülkemizde de diyabet sıklığında çok besbelli bir artış var.  Yakın vakitte yapılan çalışmalarda erişkin popülasyonunda teşhis konmuş yahut konmamış hasta yüzdesi yaklaşık yüzde 30. Erişkin çağındaki 3-4 şahıstan biri diyabet. Hatta biraz daha geniş alacak olursak bâtın şeker, diyabet öncesi periyodu de kapsarsak neredeyse her 3 şahıstan birinde bu bozukluğu saptamak mümkün” halinde konuştu.

“KONTROL EDİLMEZSE ORGAN KAYBINA BİLE NEDEN OLABİLİR”

Genellikle tip 2 diyabetin daha sık görüldüğünü belirten Dr. Bozkurt şunları söyledi:

“Hastaların yüzde 90-95’inde tip 2 diyabeti görülüyor. Tip 2’nin en kıymetli nedeni ise obezitedir. Fakat doğal altında genetik faktörler de vardır. Diyabet, 10 yılda 2,5 kat arttı Türkiye’de. Yüzde 14’lerden, yüzde 33’lere yükselmiş. Bunun ana nedenlerinden biri de endüstriyel beslenmedir. Ekran karşısında geçirilen vaktin spor yaparak geçirilen vakitten fazla olması, hareketsizlik, hareketsizlik, kilo alımı bunların en başında gelen alışılmış faktörler. Çocuk yaşlarda da artık obeziteyi daha sık görmeye başladık. Çocukluk çağı obezitesi de diyabet için kıymetli bir risk faktörü. Diyabet uzun periyotta göz gerisinde kanamalara, daha ileri boyutlarda görme kayıplarına kadar gidebilir. Bunun haricinde böbrek zedelenmeleri, böbrek damarlarında hasarlar, böbrek yetmezliği, kronik böbrek yetmezliği, ayakta güzelleşmeyen derin yaralara neden olabilir. Organ kaybına kadar iş ilerleyebilir.”

“İNSÜLİN BERBAT BİR TEDAVİ FORMÜLÜ DEĞİLDİR”

Tedavi usullerinde de değinen Dr. Bozkurt, “Diyabeti ilaçlarla yahut insülinle tedavi edebiliriz. Burada hastanın gereksinimini belirlemek kıymetli. ‘Hastanın kendi insülin rezervleri kâfi mi, bedeni kendi insülinini üretebiliyor mu, bu hastalar ilaçla tedavi edilebilir mi’ üzere sorular değerli.  Zira ilaçlar insülin salınımını ayarlar, arttırır, istikrarlar. Lakin hastanın kendi insülin üreten hücrelerinde kayıp varsa insülin düşmüşse o vakit alışılmış tedaviye mecbur insülin eklemek gerekir. Bu, makus bir tedavi formu değildir” diyerek kelamlarını sonlandırdı.