Yoksul Baykurt, memleketi Burdur’da anıldı

Fakir Baykurt Kültür ve Sanat Derneği (Fakir-Der) tarafından Burdur’da düzenlenen anma aktifliği Yoksul Baykurt kavşağında bulunan büste iştirakçiler tarafından karanfil bırakılması ile başladı. İştirakçiler daha sonra Yoksul Baykurt kavşağından Belediye Konferans Salonuna kadar ‘Fakir’e saygı’ yürüyüşü yaptı.

Burdur Belediyesi Konferans Salonu amfi kısmında devam eden anma programında Fakir-Der Lideri Necdet Tekin ve Burdur Belediye Lideri Ali Orkun Ercengiz tarafından açılış konuşmaları yapıldı. Müzik dinletisinin akabinde CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, Eğitimci müellif Hasan Kıyafet ve Avukat Eğitimci müellif Nusret Gürgöz tarafından Yoksul Baykurt hakkında söyleşi gerçekleştirildi.

“AKÇAKÖY’LÜ FAKİR’İN NE BİLEĞİNİ BÜKEBİLMİŞLER NE DE KALEMİNİ KIRABİLMİŞLERDİR”

Açılış konuşmasını yapan Fakir-Der Lideri Necdet Tekin, şunları söyledi:

• Hapisler, cezalar, sürgünler, linç teşebbüsleri, tehditler karşısında hem başını hem de kalemini dik tutan Akçaköy’lü Fakir’in ne bileğini bükebilmişler ne de kalemini kırabilmişlerdir. Yoksul Baykurt, şiir, hikaye, roman kısmında her biri birbirinden kıymetli yüzlerce eser vererek 70 yıllık hayatını fakirlere, köylülere, öğretmenlere, gençlere, çocuklara okuma hevesi, uğraş gücü, örgütlenme şuuru ve hamaseti vermeye adamıştır. Fakir-Der idare konseyi üyeleri olarak 11 Ekim 1999 yılında ortamızdan ayrılan fakir bir çocuğuna okuma imkanı sağlandığında neler yapabileceğini, insanlığa ne kadar yararlı olabileceğinin en hoş örneklerinden biri olan Yoksul Baykurt’u vefatının 23. yıl dönümünde hürmetle, sevgiyle ve hasretle anıyoruz. Işıklar içinde rahat uyu hoş insan. Yıldızlar yoldaşın olsun.

“FAKİR BAYKURT’UN VE TÜM KIYMETLERİMİZİN GELECEK KUŞAKLARA HAKİKAT ANLATILMASI İÇİN ETKİNLİKLERDE VAZİFEYE HAZIRIM”

Burdur Belediye Lideri Ali Orkun Ercengiz ise şöyle konuştu:

• Öncelikle biraz evvel Yoksul Baykurt’un hayatını değerli hocamız bizlere hatırlatırken Anadolu yaşantısının, köy hayatının yalın bir lisanla bizlere aktarıldığı geçmiş yüzyılın nasıl formlandığı, toplumsal sınıf çabasının ve Köy Enstitülerinin bir Cumhuriyet projesi olarak Türkiye tarihini nasıl değiştirdiğinin aslında kısa bir özeti olarak dinledik. Yaşanan ve yazılanlara baktığımızda Yoksul Baykurt’un evvel sınıf çabası içerisinden çekip çıkartılan ve akabinde da bir öğretmen olarak aydınlanma uğraşı için Anadolu’yu karış karış gezdirilen o genç öğretmen neslinden birisi olarak ve fikrinden dolayı artık dışlanmaya başlanılan Türkiye geçmişinde çekilen acılar, sendikal çaba ve ömrünün son günlerini maalesef Almanya’da sürdüren bir hayattan kelam edildi. Aslında bir arpa uzunluğu yol gidilmedi. Dönüp bakıldığında acılardan ders çıkartılmadı. Bu ülkenin yazgısının eğitimden geçtiğini, eğitilmiş iş ve insan gücünden öteki bir şey olmadığını maalesef biz gereğince öğrenemedik.
• Bugün nicelikleri konuşurken nitelikleri hiç yarıştırmadık. Bugün dünyanın birinci 500 üniversitesinde neden üniversitemiz yok sorusunu sormak yerine ki tırnak içerisinde söylüyorum karşı olduğum için değil yalnızca planlamanın hakikat yapılmadığını ve planlamaların hakikat yapılmasına inanan bir kişi olarak daha fazla üniversite açmanın daha çok nitelikli eğitim vereceğini düşünmeyenlerdenim. Vakit alacaktır kesinlikle. Lakin bugün bu salondaki yaş ortalamasına bakıldığında daha çok gencimizin bu alanlarda olması gerektiğine inanıyorum. Tabi bilgiye bu kadar çok ulaşılan bir periyotta gençlerimizin her birinin elinde o akıllı telefonlarla, o toplumsal medya üreteçlerinin içerisinden gerçek yanlış her bilgiyi alabildiği bir devirde çocukları alıp, getirip bir yerlerde hakikat bilgiyi vermek çok kolay değil. Bu manada da eğitimcilerimize, öğretmenlerimize çok büyük vazife düşüyor. Biz az evvel Yıldırım hocamla konuşurken bir fikir geliştirirken aklımdan şöyle bir şey geçti; Yoksul Baykurt’u, Hasan Hüseyin Korkmazgil’i, Köy Enstitülerinin, Cumhuriyet projesinin, Cumhuriyet insanlarını nasıl yarattığını anlatan tiyatro oyunları yapabilir bizim gençlerimiz. Onları bu işin içerisine dahil edip daha geniş kitlelere ulaştırıp bunu anlatabiliriz. Yoksul Baykurt’un ve tüm kıymetlerimizin Hasan Hüseyin Korkmazgil’in ve nicelerinin hikayelerinin gelecek kuşaklara yanlışsız anlatılması için rastgele bir aktiflikte vazifeye hazır olduğumuzu tabir etmek istiyorum.

“FAKİR BAYKURT’UN KÖYDEN ÇIKIP DÜNYAYA IŞIK OLMASI ÇOK KIYMETLİ”

CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya ise konuşmasında şunları söyledi;

• Fakir Baykurt’u anmak ve onun gayretini yaşatmak için burada olmak bizim için çok değerli ve çok değerli. Geçmişten geleceğe, yarınlara şayet bir siyaseti kuracaksanız ne geçmişinizi unutacaksınız ne gününüzü ne geleceğinizi karartacaksınız. Bunların tümünü bir ortada yapmak zorundasınız. Burdur eğitim tarihi açısından çok kıymetli bir kent ve eğitim tarihinin en değerli yerlerinden biri olması Burdur’un bir avantajı. Yoksul Baykurt’un bir köyden çıkıp yalnızca Burdur’a değil tüm ülkeye değil dünyanın birçok ülkesine ışık olması çok değerli.

“EĞİTİMLE TİCARETİ İÇ İÇE GEÇİRMİŞ BİR ULUSAL EĞİTİM MÜDÜRÜ BURDUR’UN EĞİTİMİNE KATKI SUNAMAZ”

• Ama geldiğimiz noktada biz Yoksul Baykurt’ları yaşatacağız, onların ülkülerini yaşatacağız derken Burdur’umuza sahip çıkabilecek miyiz dönüp buna bakmamız lazım. Geçenlerde Burdur’da zihinsel engelli bir çocuğumuza tacizde bulunan ne yazık ki bir öğretmene tanıklık ettik. Burdur Valisi olaya çabucak müdahale etti, açığa aldı. Yetmez. Burdur Valisi burada eğitim öğretimi şayet düzlüğe çıkartacaksa Fakir’in kentinde Burdur’un çocukları eğitimde çok başarılı biliyorsunuz. Yani Türkiye’de birinci beş içerisine giren bir kent fakat son devirlerde bundan mahrum bırakıldı. Bir eğitimci var kitaplarıyla, gayretiyle bugüne ışık tutuyor, yarına da ışık tutacak. Onun yoldaşları 85 yaşına gelmiş Hasan Kıyafet hala Yoksul Baykurt’u anlatmaya başladığında heyecanla anlatıyorsa bilin ki Yoksul Baykurt Cumhuriyet’in ikinci yüzyılında da gençler tarafından çok yeterli anlaşılacak ve anlatılacak. Burdur’da eğitimci diyemeyeceğim lakin eğitimin başına getirilen bir Ulusal Eğitim Müdürü var.
• Hala Ulusal Eğitim Müdürü olarak vazifenin başında duruyor. Buradan Burdur Valisine bir davet yapıyorum; zihinsel engelli bir çocuğu taciz eden birini açığa aldığın için seni alkışlıyorum. Lakin sayın Vali, artık şayet Nesrin Kakırman Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğüne devam ettikçe senin bu vilayette eğitim öğretimi yönlendirme bahtın yok. Zira Nesrin hanım, Beşiktaş İlçe Ulusal Eğitim Müdürüyken bir şirket ortağı, ticaretle uğraşıyor. Eğitimle ticareti iç içe geçirmiş bir Ulusal Eğitim Müdürü Burdur’un eğitimine katkı sunamaz. Burdur’un öğretmenine rehberlik edemez. Yoksul Baykurt, ‘öğretmen el açmaz, öğretmen yalvarmaz, öğretmen boyun eğmez, öğretmen ders verir’ diyor ya siz şuurlu olarak, bilerek ve isteyerek Yoksul Baykurt’un kentinde bu Ulusal Eğitim Müdürünü vazifede tutamazsınız. Bir an evvel Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın el atmasını beklemeden bir İl’in Valisi olarak bu hususta adımını atmalısın. Bu adımı atmazsan daha çok bu tıp olayları yaşayacağız. Zira bu arkadaşın Ulusal Eğitim Müdürlüğü ile uzaktan, yakından alakası yok. Bu işleri yapmadığını vazife yaptığı tüm yerlerden biliyoruz. İşi gücü ticaret. Ticaretine hürmet duyarız. Para kazansın, tamam gitsin. Parayı Burdur’da kazanmasın. Gitsin nerede kazanıyorsa kazansın ancak bu ülkeyi karanlıktan aydınlığa çıkarabilecek, bizim aydınlanma ışığımız olan Burdur’da, Yoksul Baykurt’un kentinde yapmasın. Öbür yerde de Ulusal Eğitim Müdürlüğü yapamaz, yapmamalı.

“KÖY ENSTİTÜLERİNİ KAPATARAK BUGÜNÜ KARARTMAK İSTEDİLER”

• İsmail Hakkı Tonguç. 11 Mart 1940’ta Köy Enstitülerinin kurulmasına karar verdikten sonra Köy Enstitülerini şöyle tanım ediyor, diyor ki; ‘köy çocukları burada okuyacaklar, memnunluğu gerçeklerde bulmanın düşlerde araştırmaktan daha kolay olduğunu anlayarak yetişecekler, keyifli olmanın, özgür ve bağımsız yaşamanın fakir düşmemenin gizlerini bulacaklar’ diye söylüyor. Yoksul Baykurt’ta TÖS’ün bir toplantısında bilhassa kendisini anlatırken şöyle söylüyor; ‘Köy Enstitüsü benim için inanılmaz bir fırsat oldu. İlkokulu bitirdikten sonra gidebileceğim öbür hiçbir okul yoktu. Ailemin gücü yetmezdi. Ben okumak istiyordum enstitü benim üzere köy çocuklarını çağırıyordu’ diyordu. Köy çocuklarını çağıran enstitünün kapısına kilit vurulması karanlıktan aydınlığa çıkışın işaret fişeği olan Köy Enstitülerini kapatarak bugünü karartmak istediler. Biliyorsunuz Cumhuriyet’in temeli eğitim devrimleriyle atıldı. Cumhuriyet ihtilallerinin 100 yıldır yaşıyor olmasının bir tek desteği var o da eğitim ihtilalleri. Eğitim ihtilallerini yok ederseniz Cumhuriyet ihtilallerini yok edersiniz. Cumhuriyet ihtilallerini yok ettiğinizde de Cumhuriyeti yok edersiniz.

“10 YILLIK KÖY ENSTİTÜSÜ HAYATI 100 YILIMIZI BİZE YAŞATTI”

• Siyasal iktidarın önüne aldığı misyon Cumhuriyet’in temeli eğitimle atılmış o vakit biz Cumhuriyet’i yıkmak istiyorsak temele dinamit koyacağız. Şu binanın çatısına dinamit koyduğunuzda bu binanın yalnızca çatısını uçurursunuz. Fakat binanın temeline dinamiti yerleştirirseniz Cumhuriyetle hesaplaşmayı işte o vakit gerçekleştirirsiniz. Şu anda karşı karşıya kaldığımız tablo Cumhuriyetle hesaplaşma tablosudur. Çaba bunun çabasıdır. 10 yıllık köy enstitüsü hayatı 100 yılımızı bize yaşattı. Şayet Cumhuriyet bugünlere kadar Cumhuriyet ihtilalleri ve eğitim ihtilalleri ayakta duruyorsa köy enstitülerinin verdiği gayrettir. Yani İsmail Hakkı Tonguç’ların, Hasan Ali Yücel’lerin, Yoksul Baykurt’ların, Ali Bozkurt’ların ve Kaftancıoğlu’nun bize bıraktığı mirastır.

“ÖĞRENMEYİ BIRAKTIĞIMIZ ANDAN İTİBAREN YOKSUL BAYKURT’U YAŞATAMAYIZ”

• Ben bugüne kadar ne üretmişsem Niyazi Altunya’dan öğrendiklerimle ürettim. Sokak gayretinde ne ürettimse, neyi becerebildimse Yoksul Baykurt’un çizgisinden öğrendim. Bunu yaşatmaya çalışıyorum. Bunu yaşatmaya çalışırken de öğrenmeye devam ediyorum. Öğrenmeyi bıraktığımız andan itibaren Yoksul Baykurt’u yaşatamayız. Ben buradan Belediye Liderimize çok teşekkür ediyorum. Dedi ki, ‘bu dernek tiyatro topluluğu kursun, biz belediye olarak ne gerekiyorsa yapalım. Yoksul Baykurt’u tiyatro ile anlatalım’ dedi. Ben ikinci bir teklif daha yapmak istiyorum; belediyemiz, derneğimizle, sendikalarımızla birlikte her yıl 11 Ekim’de Yoksul Baykurt’u anma etkinliklerinde lise öğrencileri ortasında şiir, hikaye, roman yarışı düzenlesinler. Lakin yalnızca lise öğrencileri ortasında olsun bu. Bu salonu gençlerle doldurmanın diğer yolu yok. Bu salonu doldurmanın yolu, o çocuklar yarışa katılıp, ödül almaya annesiyle, babasıyla, dedesiyle, ninesiyle gelecektir. Hasebiyle biz çocuklara eşekli kütüphaneyi nasıl köylere taşıyanlar olduysa; çocuklara Yoksul Baykurt’u, eğitim gayretini ve eğitim ihtilallerini öbür türlü anlatamayız.