Uzmanından ‘bağırsak florası’na ait ihtar: ‘Birçok hastalığa…’

Beslenme ve Diyetetik Uzmanı, Dyt. Deniz Pirçek, düzgün çalışmayan bağırsakların yorgunluk, akne üzere cilt sorunları, kilo değişiklikleri ve besin alerjileri üzere birçok külfete yol açabileceğini vurgulayarak, “Günlük rutininizde atacağınız kimi kolay adımlar ile mide, ruh hali ve genel sıhhatiniz üzerinde son derece olumlu tesirler yaratabilirsiniz” tabirlerini kullandı.

BAĞIRSAK SIHHATİ NEDEN DEĞERLİ?

Bağırsaklarda mikrobiyota ismini verilen ve trilyonlarca bakteriden oluşan bir yapı olduğunu, bu yapı içerisinde faydalı ve ziyanlı denilen mikroorganizmaların birlikte bulunduğunu söyleyen Dyt. Deniz Pirçek, “Mikrobiyota, hareketsizlik, sıhhatsiz beslenme, gerilim üzere nedenler mikroorganizmalar ortasındaki dengeyi bozarak, bağırsak dostu denilen bakterilerin azalmasına, ziyanlı bakterilerin de çoğalmasına neden oluyor. Bu durum, bağışıklık sistemimizin zayıflamasına ve pek çok hastalığın oluşmasına da taban hazırlar.

Bağırsaklarımızda 100-150 trilyon kadar bakteri yaşar. Bizimle bir arada yaşayan bu bakterilerin bir kısmı yeterli, bir kısmı ise berbat bakteri olarak kıymetlendirilir ve hepsi bir istikrar içindedir. Bu istikrarın bozulması, bağırsak sıhhatinin bozulması manasına gelir. Bakteriler dünyasına “mikrobiyota” ismini veriyoruz. Sağlıklı bir mikrobiyota beden sisteminin sağlıklı bir formda yaşaması için kıymetlidir. Başta antibiyotikler olmak üzere gereksiz ilaç kullanımı, hareketsiz ömür, obezite, sıhhatsiz beslenme, sigara, alkol, gerilim ve uyku meseleleri bağırsak sıhhatini negatif tesirler. Bilhassa antibiyotikler, ziyanlı bakterileri öldürürken bağırsaktaki güzel bakterileri de öldürür. Böylelikle bağışıklığımız zayıflar ve hastalıklara yakalanma riskimiz de artar.

Şişkinlik, kabızlık ve ishal üzere sindirim sıkıntıları, besin intoleransı yahut alerjiler, nedensiz kilo kaybı yahut kilo alımı, uyku sisteminde bozulmalar, daima yorgun hissetme, egzama üzere cilt sorunları, otoimmün hastalıklar bağırsak sıhhatinde bozulmalara dair işaretler ortasında sayılabilir” diye konuştu.

MUTLU VE SAĞLIKLI BAĞIRSAKLAR İÇİN TEKLİFLER

Bağırsak sıhhati için tekliflerde bulunan Dyt. Deniz Pirçek, hususa ait şu sözlere yer verdi:

“Stresi yönetmek, ruhen ve bedenen genel sıhhatimiz için çok değerlidir. Yapılan çalışmalar kısa vadeli gerilim dahi olsa, gerilim faktörlerinin, bağırsaktaki mikroorganizmaların istikrarını bozabileceğini gösteriyor. Gerilimi azaltmak için kendinize vakit ayırmak, yürüyüşe çıkmak ve nizamlı idman yapmak, kitap okumak, yoga yapmak, bir hobi edinmek, kafeini, sigara ve alkol tüketimini azaltmak çok yararlı olacaktır.

“Bağırsak mikrobiyomumuz sirkadiyen ritmimiz (dünyanın kendi ekseni etrafındaki 24 saatlik seyahati sonucunda ortaya çıkan canlılar üzerindeki biyokimyasal, fizyolojik ve davranışal ritimlerin tekrarıdır) tarafından düzenlenir. Bu nedenle genel bağırsak sıhhati için nizamlı ve kaliteli bir uyku kıymetlidir.

“Hepimizin bildiği üzere tertipli idman yapmak kilo denetimi, kalp sıhhati, ruh sıhhati başta olmak üzere genel sıhhatimiz için çok kıymetlidir. Yapılan araştırmalar diyetten bağımsız olarak, nizamlı antrenmanın bağırsak mikrobiyatasını olumlu tarafta değiştirdiği göstermiştir.

“Sindirilmeyen lif bakımından yüksek bitki bazlı besin ile beslenmek bağırsak mikrobiyomundaki bakterilere prebiyotik olarak bilinen kaynağı sağlar. Ne kadar farklı yiyecek çeşidi yerseniz, mikrobiyota o kadar memnun olur. Meyve ve sebzeler, baklagiller(fasulye, mercimek, bezelye), sert kabuklu kuruyemişler ve tohumlar lif içeriği yüksek yiyeceklerdir. Bu nedenle diyetinize daha fazla dahil etmeyi hedefleyin ve azamî çeşitlilik için mümkün olduğunca sık değiştirin.

“Sigarayı bırakmak yahut azaltmak, nerdeyse tüm beden sorunlarını güzelleştirmektedir. Bağırsak sıhhati kelam konusu olduğunda, sigara içmek bağırsaklarınızı oluşturan organlarda kansere bile neden olabilecek önemli ve kronik sıhhat meseleleri yaratabilir.

“Besinler yavaş bir formda, çok çiğnenerek ve oturarak tüketilmelidir. Sebebi ise süratli yemek, gastrointestinal sisteminizdeki hava ölçüsünü artırabilir ve buda şişkinliğe neden olabilir.

“Prebiyotikler, bağırsaktaki yararlı bakterilerin artmasını sağlayan besinlerdir. Birçok meyve ve zerzevat ve tam tahıllar prebiyotik içerir. Yapılan araştırmalar ve çalışmalar, prebiyotiklerin “Bifidobacteris” dahil birçok sağlıklı bakterinin büyümesini desteklediğini göstermiştir. Probiyotikler ise, içeriğinde bağırsaklarda doğal olarak bulunan faydalı bakterilere emsal mikroorganizmalar bulundururlar. Probiyotik kaynağı olarak fermente besinler (Fermente sebzeler, kefir, yoğurt, turşu sirke vb.) tüketilebilir.

“Vücutta toksinlerin atılabilmesi için günlük su ölçünüzü tüketmeye ihtimam gösterin.

“Tam tahıllar çok ölçüde beta-glukan üzere sindirilmeyen karbonhidrat içerir. Bu karbonhidratlar ince bağırsakta emilmez, bunun yerine kalın bağırsağa masraflar. Kalın bağırsakta mikrobiyota tarafından parçalanır ve kimi faydalı bakterilerin büyümesini teşvik ederler. Yapılan birtakım araştırmalar ise, tam tahılların ayrıyeten tokluk hissini arttırdığı ve iltihaplanma ve kalp hastalığı riskini azalttığını göstermiştir.

“Antibiyotikler bağırsaktaki bakteri istikrarını değiştirerek mikrobiyotaya ziyan verirler. Antibiyotik kullanımında 6 ay sonra bile, bağırsakta hala kimi faydalı bakterilerinin oluşmadığını gösteren çalışmalar mevcuttur.”