Uzmanı uyardı: Balkonu mutfağa ek etmek uygun değil

Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların akabinde bölgede inceleme yapan Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Akın Düzgün, afette daha çok eski binaların yıkıldığını belirtti.

Hasar gören ya da yıkılan binalarda yanlışsız mühendisliğin uygulanmadığını, materyal ve donatı kalitesinin çok düşük olduğunu belirten Düzgün, yeni yapılarda da yüklü olarak tabandan kaynaklanan sorunlar tespit ettiklerini söyledi.

“GÜÇLÜ BİÇİMDE TASARLANMASI GEREKİYOR”

Türkiye’nin sarsıntı ülkesi olduğunu söz eden Düzgün, “Depremi engellememiz kelam konusu değil. Münasebetiyle sarsıntıya karşı yapıların güçlü biçimde tasarlanması gerekiyor. Zelzeleye sağlam yapıdan kastımız; hiç hasar olmayacak değil. Hasar alacak lakin temel felsefimiz; şiddetli sarsıntılarda yapıların göçmeden ayakta kalması. Zelzeleye güçlü yapı tasarımı 3 basamaktan oluşur; birincisi tasarım, ikincisi üretim, üçüncüsü kullanım kademesi. Bu kademelerde dikkat edilmesi gereken konular var. 3 basamakta da belirtilen kurallara ve yönetmeliklere uyulursa; meydana gelebilecek zelzelelerde binalarımız hasar görebilir lakin can kaybını asgariye indirmiş ya da engellemiş oluruz” diye konuştu.

“HER KADEME SIKI HALDE DENETLENMELİ”

Tasarım kademesinin çok kıymetli olduğuna dikkat çeken Düzgün, “Bu kademenin en değerli hususu; yer özelliklerinin gerçek biçimde belirlenmesi. Hakikat ve düzgün taban etüt raporlarının hazırlanması gerekiyor. Yapının kullanım gayesine nazaran; yönetmeliklerde öngörülen bahislere dikkat edip, projeler hazırlanmalı. Projeler hazırlandıktan sonra dört dörtlük uygulanması gerekiyor. Her kademesinde; herkesin yaptığı iş ölçüsünde sorumlu olması kaydı ile önemli kontrol yapılmalı. Yalnızca beton ya da donatı kontrolü değil; her etap sıkı bir formda denetlenmeli. Materyallerden numune alınıp, projedeki özellikleri sağlayıp sağlamadığının tespit edilmesi gerekiyor. En çok yapılan yanlışlardan birisi, bu; taze betona, kalıba dökülecek betona asla su katılmamalı. Mümkünse binalarımızı bitişik nizamda yapmamamız lazım. Şayet bitişik nizamda konut yapılacaksa; ortalarında yönetmeliklerde belirtilen aralıkların olması lazım. Zelzele bölgesinde bitişik nizamdaki binaların birbirine tesirlerinden ötürü hasar aldığını gördük” dedi.

“BİNAYI NEMDEN KORUMAK LAZIM”

Kullanım basamağına da vurgu yapan Doç. Dr. Düzgün, “Kullanım esnasında da dikkat edilmesi gereken konular var. Yer açmak için bölme duvarlarını kaldırmak, balkonu mutfağa ek etmek uygun değil. Kirişten boru geçirmek için delikler açmak uygun değil. Bina başlangıçta nasıl tasarlanmışsa; o halde koruma etmek lazım. Binayı nemden korumak lazım. Bunlara dikkat edersek, zelzeleye güçlü olarak tasarlanan binamız, kullanım basamağında da sarsıntıya dayanıklılık gösterecektir” diye konuştu.