Türkiye bugün sandık başına gidiyor: Bir günümüz daha bu türlü geçmesin!

Bugün Cumhuriyetin 100. yılında önümüzdeki beş yıl boyunca Türkiye’yi yönetecek cumhurbaşkanını ve Meclis’i belirleyeceğiz. Pekala 14 Mayıs seçimi neden kritik? Son 20 yılda Türkiye, adalet, demokrasi ve özgürlüklerde geri gitti. Laiklik, bilim ve liyakat yok sayıldı. Başta eğitim olmak üzere birçok alan tarikatlara bırakıldı. Atatürk’ün ülkeyi emanet ettiği gençler ümitsizliğe itildi. Her gün bir bayan öldürüldü. Doktora şiddet özendirildi. Aydınlar mahpusa atıldı. Yurttaş açlığa mahkûm edildi. Cumhuriyetin mirası fabrikalar satıldı. Tabiat talan edildi. 50 bin canımızı yitirdiğimiz sarsıntının acısı hâlâ taze. Bugün oylarımızla ülkenin geleceğini şekillendireceğiz.

KADININ YALNIZCA İSMİ VAR

• Özgecan Arslan, Şule Çet, Pınar Gültekin, Ceren Özdemir, Ceren Damar… Son 20 yılda hayattan koparılan binlerce bayandan yalnızca birkaçı…
• Kadınları koruyamadılar. Son 20 yılda en az 8 bin bayan erkekler tarafından katledildi.
• İstanbul Sözleşmesi’ni tüm itirazlara rağmen tek bir imzayla bir gecede feshettiler. Bayanı koruyan 6284 sayılı kanunu da tartışmaya açtılar .
• Kadın-erkek eşitliği “Fıtrata ters” açıklaması yapıldı. Bayanlar iş ömründen uzaklaştırıldı.
• Kahkaha atan bayanları “iffetsiz” ilan ettiler. Bayanlar, “sürtük”, “çürük” üzere hakaretlerle karşı karşıya kaldı.
• Düzce’de seçim aracında bayan milletvekili adayı Çiğdem Kulalı Seçkin’in fotoğrafı karartılarak verildi. Yalnızca ismi kullanıldı.

EĞİTİMDE KALİTE DÜŞTÜ TARİKATLARIN ROLÜ ARTTI

• 20 yılda 17 defa eğitim sistemi, dokuz kere bakan değişti.
• Eğitimde laiklikten uzaklaşıldı. Atatürk’e ait bilgiler daraltıldı. Andımız yasaklandı.
• Milli bayramlarda ‘hasta’ oldular. Bayram kutlamalarını yasakladılar.
• 4-6 yaş Kuran kursları yaygınlaştırıldı. Protokollerle eğitim tarikat kuşatması altına alındı.
• MESEM’ler aracılığıyla çocuk personelliği yaygınlaştırıldı.
• 1 milyon 200 bin 892 çocuk eğitim sisteminin dışında kadı.
• Öğretmenlik itibarsızlaştırıldı.
• 19 bin 708 köy okulu kapatıldı. Öğrenciler okulsuz kaldı.
• Eğitime ayrılan bütçe 20 yılda 30’dan yüzde 9.64’e geriledi.
• Üniversitelere “siyaset” sokuldu, akademik özerklik yok edildi.
• Tarikat yurdunda kalan çocuklar tecavüze uğradığında, “Bir seferden bir şey olmaz” dediler. Adana Aladağ’daki tarikat yurdunda çıkan yangında 11’i çocuk 12 kişi yanarak can verdi.
• Boğaziçi Üniversitesi’ne kayyum rektör atanmasına öğrenciler ve öğretim üyeleri karşı çıktı. Aksiyonlarda çok sayıda öğrenci gözaltına alındı, davalar açıldı. Kayyum rektöre karşı direniş sürüyor.

HASTA MÜŞTERİ KÂR ÖNCELİK OLDU

• 20 yılda sıhhat sistemi de büyük erozyona uğradı. Yurttaş eşit, fiyatsız, nitelikli sıhhat hizmetine ulaşamadı.
• Şehir hastaneleri açtılar. Devlet hastanelerini kapadılar. Yurttaşı, “müşteri”, hastaneyi “kâr” merkezi olarak gören sistem oluşturdular.
• Sağlık bütçesi, sağlıktan evvel “hasta garantili” kent hastaneleri yapan şirketlere gitti.
• Eczanelerde ilaç, hastanelerde materyal yokluğuna şahit olduk. Ameliyatlar eksiklikler nedeniyle yapılamadı.

• Kanser hastası Dilek Özçelik (25), periyodun bakanı Erdoğan Bayraktar’dan ilacı için yardım istediğinde, bakan cebine para koymaya çalıştı. Özçelik gözyaşlarına boğuldu.
• Cezasızlık sıhhatte şiddeti artırdı. Yedi hekim öldürüldü. Binlercesi darp edildi.
• Yoksulluk sonunun altında yaşayan tabipleri “Giderlerse gitsinler” diyerek maksat aldılar. 2022 yılında 2 bin 685 sıhhat çalışanı yurtdışında gitmek için başvurdu.
• CovId-19 salgınında yurttaş maskeye bile ulaşamadı. Cumhuriyet kurumu Hıfzıssıha kapatıldığı için kendi aşımızı üretmekte geç kaldık. Binlerce yurttaş canından oldu.
• 2014 yılında Van’da 3 yaşındaki Muharrem Taş rahatsızlandı. Ailesi ambulans çağırdı. Fakat yollar karla kaplı olduğu için gruplar gelemedi. Muharrem ömrünü yitirdi. Baba Abdulvahap Taş’ın oğlunun cenazesini otopsi için 16 kilometre sırtında taşıdığı manzara hafızalara kazındı.

20 YILDA MİLYONLARI YOKSULLUKTA EŞİTLEDİLER

• Dolar/TL Merkez Bankası’nın bütün baskılarına rağmen 19.60 TL’ye çıktı. 2002’de dolar 1.67 Tl civarındaydı. Yüzde 85’e kadar yükselen resmi enflasyon altında ezilen yurttaş açlığa mahkûm edildi.
• Son 5 yılda yüzde 646 artan konut fiyatları yurttaşa mesken alma hayalini unutturdu.
• 2000’de minimum fiyatlı bir personel araba almak için 3 bin 844 saat çalışmak zorundayken bugün bu sayı en ucuz sıfır km otomobil için 12 bin 162 saate çıktı.
• 2002’de yüzde 73 olan konut sahipliği oranı 2023’te yüzde 56’ya düştü.
• Başkanlık periyodu öncesinde ulusal gelir içinde emeğin hissesi yüzde 35.3 iken 2022’de yüzde 25.2’ye geriledi.
• Türkiye dünyanın en büyük ekonomileri sıralamasında 2000 yılında 17’nci sıradayken 2021’de 21’inci sıraya geriledi.
• 2003 yılında yüzde 18.4 olan TÜİK enflasyonu bugün yüzde 85’i bulan tepeden dönerek yüzde 43’e geriledi.
• Artan fiyatlar nedeniyle zerzevat ve meyze Tanzim satış ofisleri kuruldu. Yurttaşın soğan, patatese ulaşması zorlaştı. Yurttaşlar saatlerce eser alabilmek için sırada bekledi. Yurttaşlar ucuz et alabilmek için sayılı sayıdaki Et ve Süt Kurumu önünde sabahın köründe sıraya girdi.
• Tarım topraklarını imara açtılar. Tarımı, hayvancılığı bitirdiler.
• Çiftçiye ananı da al git dediler.
• Tekel fabrikasını sattılar, direnen emekçileri dövdüler. Seka’yı sattılar, Türkiye’ye kâğıtta dışa bağımlı hale getirdiler. Kamu kurumlarını ‘özelleştirme’ diye yabancılara satıldı.

GELECEKLERİ ÇALINDI

• Yoksulluk ve yurtların yetersizliği üniversite gençlerini tarikat yurtlarının kucağına itti. Tıp fakültesi öğrencisi Enes Kara, kaldığı tarikat yurdunda baskılara dayanamayıp canına kıydı.
• Binlerce gencin başvurduğu KPSS’de imtihan soruları çalındı.
• Mülakat sistemi getirildi. “Torpili” olmayanlar başarılı olsa da takıma alınmadı.

ADALET ARAYIŞLARI SONUÇSUZ KALDI

Türkiye, Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde geriledi. 2022’de 140 ülke ortasında 116. sırada yer aldı. Kumpas davalarında yaşanan adaletsizlikler ise can yaktı.

• FETÖ’nün kumpas davalarında Cumhuriyet aydınları, kumandanlar yargılandı. Kuddusi Okkır, Murat Özenalp, Ali Tatar, Kaşif Kozinoğlu, Vural Avar, yargılama sürecinde ömrünü yitirdi. Türkan Saylan, kanser tedavisi görürken düzmece dokümanlarla kumpas davasına dahil edildi. Konutu basıldı.
• Hizbullahçılar hür bırakılırken yaş ortalaması 80’in üzerinde olan emekli kumandanların yaşadıkları ağır sıhhat sıkıntılarına rağmen hâlâ cezaevinde tutulması adalete inancı zedeledi.
• Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla açılan davalar rekor kırdı. 2022’de 16 bin 753 kişi bu kabahatten yargıç karşısına çıktı. Ortalarında çocukların olması ise dikkat çekti.
• Yurttaş beklediği adalete ulaşamadı. Soma’da 301 madencinin hayatını yitirdiği faciada tüm sanıklar tahliye edildi. 25 kişinin ömrünü yitirdiği Çorlu tren kazası davasında sorumlular yargılanmadı. Her iki davada da sanıklar değil, mağdurları savunanlar mahpusa atıldı.

• Gezi davasında yedi şahsa “olayları organize ettikleri” argümanıyla 18’er yıl mahpus cezası verildi. Osman Kavala 2 bin günü aşkındır tutuklu. Seyahat olaylarında polis şiddetiyle hayatını yitirenlerin adalet arayışı ise sonuçsuz kaldı.
• 20 yılda onbinlerce gazeteci hakkında dava açıldı. Çok sayıda gazete ve haber sitesi de kapatıldı. En az 848 gazeteci tutuklandı.
• Sansür Yasası olarak bilinen Dezenformasyon Çaba Yasası çıkartılarak basın ve tabir özgürlüğüne bir kere daha darbe vuruldu.
• Son bir yılda 4 bin 148 habere ve 46 haber sitesine erişimin engellenmesine karar verildi.

İLHAN SELÇUK’TAN DERS ÜZERE SÖZLER

Cumhuriyet aydını, gazetemizin başyazarı İlhan Selçuk da 2008’de Ergenekon kumpasına dahil edildi. 83 yaşındaki Selçuk’un meskeni basıldı, sabaha karşı 04.30’da gözaltına alındı. İlhan Selçuk’un gazetemizdeki odası da arandı. Okurlarının yalnız bırakmadığı Selçuk, özgür bırakıldıktan sonra, 28 Mart 2008’de, köşesinden yayımladığı “Bizim savcıya ‘abi’ nasihatı” yazısındaki, “Savcı Beyefendi anlaşılıyor ki çok ağır bir yük üstlenmiş, altından kolay kolay kalkılamayacak bir yük… Sorgulamadaki karşılıklı konuşmalarda sezinledim ki bu yük onu tüm ömür uzunluğu ezebilir… Operasyon fos çıktı… Ergenekon belgesini yaymak; muharrirleri, fikir adamlarını, emekli kumandanları, muvazzafları da içine alarak sonuçta laik orduya ait bir dava harekâtına dönüştürmek akıl kârı değildir” sözleriyle yaptığı ihtar, hala hafızalardan silinmedi. tutuklanan müellifimiz Mustafa Balbay da 4 yıl 9 ay sonra özgür kaldı.

DOĞA RANTA KURBAN EDİLDİ

• 20 yılda Türkiye’deki birçok doğal hoşluk ve tarihi alan yok oldu. “Millet bahçesi yapıyoruz” denilerek yeşil alanlar talana açıldı. Yol ve köprü üretimleri için milyonlarca ağaç katledildi.
• Sadece İstanbul’daki Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu imali sırasında en az 3.7 milyon ağaç kesildi.
• Karadeniz’de yapılan hidroelektrik santralları (HES) dereleri kuruttu, ormanlık alanlar madene teslim edildi.
• Türkiye’nin akciğerleri olan Kazdağları’nın yakalışk yüzde 80’i maden tehdidiyle karşı karşıya bırakıldı.
• Göller, sulak alanlar, kuş cennetleri rant için yok edildi. 12 bin yıllık geçmişe sahip Gümüşhane’deki Tabansız Göl’ün define için yok edilmesi bunlardan yalnızca biri oldu.
• “Türkiye’nin Maldivleri” Salda Gölü’ne inşaat yapıldı. Gölün kumları çalındı. Bembeyaz kıyı siyaha döndü.
• Köylülerin direnişine rağmen zeytinlikler maden için talan edildi.
• 2022 raporuna nazaran son 20 yılda yaklaşık 3 bin orman yangını çıktı. 2021 yazında çıkan orman yangınlarında 254 bin futbol alanı büyüklüğündeki alan kül oldu.
• Türk Hava Kurumu uçakları çürümeye terk edildiği, yangın söndürme uçaklarımız olmadığı için 15 gün süren bu yangına müdahalede geç kalınması çok eleştirildi.

KADER DENDİ TEDBİR ALINMADI

• Türkiye son 20 yılda en büyük acıyı zelzelelerle yaşadı. Bilimden uzak yapılaşma, tarım topraklarına yapılan yüksek katlı binalar, son 20 yılda çıkarılan 9 imar affı zelzelelerde yaşanan felaketin boyutlarını artırdı.
• Son olarak 6 Şubat sarsıntılarında, 11 kentte 50 binden fazla kişinin hayatını yitirmesinin acısı ise hâlâ taze…
• Kahramanmaraş sarsıntılarında arama kurtarma çalışmalarında geç kalınması, afet idaresindeki yetersizlikler, birinci üç gün yardım gitmemesi, depremzedelerin yazgısına terk edilmesi can kayıplarını artırdı.
• Yaşanan felaket için “Kader planı” denilmesi, Kızılay’ın dondurucu soğukta sokakta kalan depremzedelere çadır satması acıya acı ekledi.
• Bölgede hâlâ barınma ve su sorunu sorunu çözülmedi. Ortadan geçen üç aya rağmen yaralar sarılmadı. Depremzedeler için toplanan 115 milyar TL’nin nerede kullanıldığı ise bilinmiyor.

KAYBEDEN DAİMA İŞÇİ

• Son 20 yılda işçilerin borcu arttı. 2002 yılı sonunda 6,6 milyar lira olan hane halkı borcu, son 20 yıl içinde 200 kat artışla 1 trilyon 321 milyar lirayı aştı. Yalnızca 2021 ila 2022 ortası bir yıllık periyotta 2 milyona yakın insan borcunu ödeyemediği için icra takibine uğradı.
• Türkiye iktisadı büyürken emeğin aldığı hisse azaldı.
• Asgari fiyat süratle ortalama fiyat haline geldi. 2005 yılında taban fiyat ortalama fiyatın yüzde 46’sı iken 2020’de yüzde 60’ına çıktı.
• Kıdem tazminatı son 20 yılda iki kat eridi. 2002’de taban fiyatın 4,8 katı olan kıdem tazminatı tavan fiyatı 2023 prestijiyle minimum fiyatın 2 katına geriledi.
• Türkiye’de çalışma müddeti haftalık 50 saat civarında. Çalışanların yüzde 15,1’i ise haftada 60 yahut daha fazla saat çalışıyor.
• Son yıllarda sendikalaşma oranı taban yaptı. 2003’te, kıyıtlı personellerin yüzde 57,98’i sendika üyesiydi. 2023’te başında bu sayı yüzde 14,42’e düştü.
• 20 grev “milli güvenlik” ya da “genel sıhhati bozduğu” gerekçesiyle yasaklandı. Bu yasaklardan yaklaşık 200 bin işçi etkilendi.
• İşsizlik Sigortası Fonu (İSF) adeta bir patron dayanak fonuna dönüştü. 2022’de fonun yüzde 76.1’i ise patronlara aktarıldı.
• 20 yıllıken az 30 bin 652 iş cinayeti meydana geldi. Her yıl yaklaşık 1532 personel iş cinayetlerinde ömrünü yitirdi. Karadonda maden faciası yaşandı, “Güzel öldüler” , Soma’da 301 madenci öldü: “Bu işin fıtratında var”, Amasra’da 43 madenci hayatını yitirdi: “Kader” dediler.