Son Dakika: Türkiye sandık başında! Oy verme süreci başladı

Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Periyot Milletvekili Genel Seçimi için oy verme süreci, Türkiye genelinde saat 08.00 prestijiyle başladı.

5 yıl boyunca vazife yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento üyelerinin belirleneceği seçim için Türkiye genelinde 973 ilçe, 1094 ilçe seçim şurasında 191 bin 884 sandık kuruldu.

Yurt içinde 60 milyon 697 bin 843 seçmenin oy kullanacağı seçim için oy verme süreçleri, Türkiye genelinde saat 17.00’de sona erecek. Fakat saat 17.00’ye geldiği halde, sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler, lider tarafından sayıldıktan sonra sırayla oylarını kullanacak.

OY KULLANMA İŞLEMİ

Seçmenler, üzerinde Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası bulunan, kimliği tereddütsüz ortaya koyan, fotoğraflı, resmi nitelikteki dokümanlardan biriyle oy kullanabilecek.

Seçmenin nerede oy kullanacağını gösteren seçmen bilgi kağıdının getirilmesi mecburî olmayacak. Seçmen bilgi kağıdı kendisine ulaşmayanlar, nerede, hangi sandıkta oy kullanacağını Yüksek Seçim Şurasının (YSK) internet sitesinden öğrenebilecek. Seçimin ikinci tipe kalması halinde seçmen bilgi kağıdı yine gerekli olmayacak.

Cep telefonu, fotoğraf yahut sinema makinesi üzere manzara kaydedici yahut haberleşme sağlayıcı aygıtlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak. Bu çeşit aygıtlar, oy verme süreci bittikten sonra iade edilmek üzere sandık heyetine bırakılacak.

Seçmen, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulunduğu iki başka oy pusulasını birebir zarfa koyarak sandığa atacak. Evvel cumhurbaşkanı seçimine ilişkin oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.

DEPREM BÖLGESİNDE SEÇİM

YSK, 6 Şubat’ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen sarsıntılar nedeniyle çeşitli tedbirler aldı. Sarsıntıdan etkilenen vilayetlerdeki eksiklikleri tespit eden YSK, çalışmalar sonucu vilayetlerde kurulan konteynerlerde seçimin sağlıklı yürütülmesi için hazırlıklarını yaptı.

Bölgede, evvelden hangi okullara sandık kuruluyorsa tıpkı okullara yeniden sandık kurulacak. Okullar yıkılmış ya da hasar görmüş ise bahçesine yahut yakın bir alana konteyner konarak oyların kullanılması sağlanacak.

Depremden etkilenen seçmenler, adres kaydını nereye aldırırsa orada oy kullanacak, oylar o seçim etrafı için sayılacak. Zelzele bölgesinden yaklaşık 133 bin seçmen öbür vilayetlere kayıtlarını aldırdı.

Hastalığı yahut pürüzü sebebiyle yatağa bağımlı seçmenler için bu seçimde de seyyar sandıklar oluşturuldu. Bu seçmenler, seyyar sandıklarda oylarını kullanabilecek.

Bu seçimde ayrıyeten birinci defa, kendileri için hazırlanan şablonla oy kullanacak görme engelliler için her sandığa şablon gönderilecek.

GÜMRÜKLERDE OY VERME İŞLEMİ

Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen için 73 ülke ve 156 yerdeki yurt dışı temsilciliğinde sandık heyetleri oluşturuldu. Yurt dışı temsilciliklerindeki oy verme süreci 9 Mayıs’ta sona erdi.

Bulunduğu ülkede belirlenen müddette oy kullanamayanların gümrük kapılarında oy verme süreçleri, bugün saat 17.00’ye kadar sürecek.

Yurt dışında kullanılan oy pusulaları, uçaklar ve diplomatik kuryelerle Türkiye’ye getirildi. Ankara ATO Congresium’daki Yurt Dışı İlçe Seçim Şurası’nda saklanan oylar, bugün tüm yurtta oy verme sürecinin tamamlandığı saat 17.00 prestijiyle öbür oylarla eş vakitli açılarak sayılmaya başlanacak.

Cumhurbaşkanı seçimi pusulasında, Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıçdaroğlu ve Sinan Oğan’ın ismi yer alacak. Adaylardan Muharrem İnce, 11 Mayıs’ta adaylıktan çekildiğini açıklarken, pusulaların basımı ve dağıtımı tamamlandığı için İnce’nin ismi pusulada yer almaya devam edecek.

28. Devir Parlamentosu’nu belirlemek üzere yapılacak Milletvekili Genel Seçimi’ne ise 24 siyasi parti ile Türkiye genelinde 151 bağımsız milletvekili adayı girecek. Birtakım siyasi partiler, “Cumhur”, “Millet”, “Ata”, “Emek ve Özgürlük” ve “Sosyalist Güç Birliği” ittifakları ismi altında 5 farklı ittifakla seçime girecek.

OY VERME YERLERİ

Kapalı oy verme yerleri, oyların kapalılığını ve seçmenlerin oylarını tam bir özgürlük içinde vermelerini sağlayacak, dışarıdan içerisinin gözetlenmesine imkan bırakmayacak biçimde olacak.

Sandık başında vazifeli partili konsey üyeleri, adaylar ve gözlemciler (müşahitler), rozet, amblem yahut partisini belirtir rastgele bir işaret taşımayacak.

Sandık heyeti lider ve üyeleri, vazifeye başlamadan evvel birinci iş sandık başında bulunanlar önünde ant içecek ve sandığın boş olduğunu denetim edecek.

Sandık alanında sistemi, sandık konseyi lideri sağlayacak. Lider, tertibi bozmaya yeltenenleri uyaracak, uyarıyı dinlemeyenleri sandık alanı dışına çıkarabilecek.

Sandık alanında alınacak önlemler, seçmenlerin sandık başı süreçlerini izlemelerini engelleyecek nitelikte olamayacak.

Oy verme süreci sırasında hamileler, hastalar, engelliler ve yaşlılara öncelik tanınacak.

Sandık başında seçmene, vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler, oylarını kullandıktan sonra sandık başından ayrılacaklar.

YASAKLAR

Seçim yasakları kapsamında bugün saat 06.00’dan 24.00’e kadar alkollü içki satılamayacak, alkollü ve genel yerlerde alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak, cümbüş yerleri oy verme mühletince kapalı kalacak, cümbüş yeri niteliğindeki lokantalarda sadece yemek verilebilecek.

Seçim yasaklarına ve belirtilen kurallara uyulmak koşuluyla saat 18.00’den sonra düğün yapılabilecek.

Emniyet ve asayişi korumakla misyonlu olanlardan diğer kimse silah taşıyamayacak. Radyolar ve her türlü yayın organlarınca seçim günü saat 18.00’e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, varsayım ve yorum yapılamayacak. Radyolarda ve her türlü yayın organlarında 18.00-21.00 saatleri ortasında lakin YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve bildiriler yayınlanabilecek.

Seçim günü bütün yayınlar, saat 21.00’den sonra hür olacak, lakin YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21.00’den evvel de yayınların özgür bırakılmasına karar verilebilecek.

HANGİ OYLAR GEÇERSİZ SAYILACAK?

Seçmenler, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yönelik tercihte bulundukları iki başka oy pusulasını tıpkı zarfa koyarak sandığa atacak. Evvel cumhurbaşkanı seçimine ilişkin oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.

Zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim cinsine ilişkin olanın geçersiz olması, başkasının geçersiz sayılmasını gerektirmeyecek.

“Evet” ya da “Tercih” mührü basılmayan, birden fazla ittifaka, birebir ittifakta yer almayan parti yahut adaya mühür basılması halinde oylar geçersiz olacak.

Oy pusulasının bütünlüğünün bozulacak biçimde yırtılması yahut koparılması, pusula üzerine mühür dışında yahut mühür yerine rastgele bir özel işaretin, isim, imza kaşesi yahut parmak izinin basılması da kullanılan oyu geçersiz kılacak.

Ayrıca, oy pusulasının bariz bir formda karalanması, çizilmesi yahut işaretlenmesi, zarftan işaret gayesi taşıyan rastgele bir unsur çıkması hallerinde de oylar geçersiz sayılacak.

İlk oylamada geçerli oyların salt çoğunluğu sağlanmadığı takdirde 28 Mayıs’ta yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi’nin ikinci oylamasına ait hazırlanan seçim takvimi işleyecek.