Selin Sayek Böke piyasalardaki vahim tabloyu gözler önüne serdi: ‘Bu yaşananlar dar boğazın sadece fragmanı’

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) TL’nin bedel kaybını sonlu tutmak için seçimin birinci tipinden evvelki haftada 9 milyar dolar rezerv kaybederken geçen haftaki rezerv kaybı ise 3.5 milyar dolar oldu. Bankacılar rezerv kayıplarının bu hafta da devam ettiğini hesapladı.

Rezerv yeterliliği piyasalarda en değerli tasa kaynağı olmaya devam ediyor. Net milletlerarası rezervler geçen hafta 2.48 milyar dolar daha azalarak 2002’den beri birinci sefer eksiye düştü.

Yılbaşından bu yana toplam rezervlerde kaydedilen düşüş, altın satışlarının da tesiriyle 19 Mayıs’a kadar 27.2 milyar dolara ulaştı. Seçimlerin öncesindeki hafta toplam rezerv kaybı 9 milyar dolar olmuş bankacılar tarihi bir döviz talebi olduğuna dikkat çekmişlerdi.

Altın rezervleri ithalat kısıtlamalarıyla birlikte kullanılmaya daha besbelli başladığı devir olan nisan sonundan bugüne 10.6 milyar dolar gerilemiş oldu.

“KREDİ PİYASASI ‘DURMA NOKTASINA’ GELDİ”

Piyasalarda TL’nin daha çok kıymet kaybetmesi gerektiğine yönelik beklenti de döviz talebini artırarak TCMB rezervlerini zorlayan ana öge. Bankacılar döviz talebinin yanı sıra bankalardan nakit döviz çıkışının da arttığına dikkat çekmeye başladı.

Seçimin iki tipi ortası kredi piyasası istisna ve zarurî durumlar hariç bankacıların değimiyle “durma noktasına” gelirken mevduat faizlerinde evvel yüksek montanlı süreçlerde başlayan aylık vadede mevduat için yıllık yüzde 40 civarında getiri kimi bankalarda daha düşük fiyata hakikat da yayılmaya başladı. Bankacılar KKM dahil her cins mevduat faizinin yükselişe geçtiğine dikkat çekiyor. Öte yandan vade başında getirisinin bir kısmını ödeyen farklı farklı mevduat eseri de sunulmaya başladı.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Sekreteri Selin Sayek Böke ise Twitter hesabından seçim öncesi ülke iktisadının içinde bulunduğu son durumunu paylaştı.

Böke, “Erdoğan’ın ‘faiz sebep, enflasyon sonuç’ safsatasıyla izlediği siyasetler sonucunda kredi piyasası çökme noktasına geldi” diyerek toplumsal medya hesabı üzerinden şunları kaydetti:

“Ekonomideki tüm istikrarları alt üst eden, halkı fakirleştiren tercihlerdeki ısrar nedeniyle piyasada önemli bir panik var.

Politika faizi yüzde 8,5. Erdoğan daha da düşeceğini söylüyor. Ya piyasa faizleri? 

Mevduat faizleri yüzde 40’a, muhtaçlık kredisi faizleri yüzde 50’ye dayanmış durumda. KKM’de faiz tavanı kalktı, bankalar TCMB’nin her gün yenisini getirdiği kurallar nedeniyle KKM’de de yüksek faiz ve prim veriyor.

‘YANDAŞ HARİÇ KREDİ ALABİLEN YOK’

Ticari kredi faizleri regülasyonlarla düşük tutuluyor lakin bir avuç imtiyazlı yandaş hariç kredi alabilen yok. 

Seçimden evvelki hafta 102,1 milyar TL artan TL kredi hacmi, seçimin akabinde 8,2 milyar TL azaldı. Kredi kartına getirilen nakit avans hududunun reaksiyonlar üzerine nasıl apar topar kaldırıldığını gördük. Bu yaşananlar Erdoğan devam ederse seçim sonrası kredilerde girilecek dar boğazın sırf fragmanı.

‘KISACASI DURUM KÖTÜ’

28 Mayıs’ta kararımızı Kemal Kılıçdaroğlu’ndan yana kullanmazsak ne olacak? 

Erdoğan iktidarı devam ederse piyasa faizleri daha da yükselecek, dur durak bilmeyecek. Erdoğan iktidarı devam ederse kredi bulmak imkansız hale gelecek, vatandaş borcu borçla bile çeviremeyecek.

Erdoğan iktidarı devam ederse iktisat tıkanacak ve çarklar duracak zira iktisat kredi ile dönüyor.  

Erdoğan iktidarı devam ederse sakinliğe gireceğiz, işsizlik artacak. Yani Erdoğan iktidarının acı reçetesini daima birlikte yutacağız.

Buna mecbur değiliz. 28 Mayıs’ta Kemal Kılıçdaroğlu’nu Cumhurbaşkanımız seçerek bu gidişata dur diyebiliriz.”

Erdoğan'ın "faiz sebep, enflasyon sonuç" safsatasıyla izlediği politikalar sonucunda kredi piyasası çökme noktasına geldi.

Ekonomideki tüm dengeleri alt üst eden, halkı yoksullaştıran tercihlerdeki ısrar nedeniyle piyasada ciddi bir panik var.

Politika faizi %8,5. Erdoğan daha…

— Selin Sayek-Böke🇹🇷 (@selinsayekboke) May 26, 2023