Sait Faik Abasıyanık kimdir? Sait Faik Abasıyanık’ın yapıtları nelerdir?

Türk hikâyeciliğinin önde gelen muharrirlerinden birisi olan Sait Faik, çağdaş hikâyeciliğe yaptığı katkılar nedeniyle Türk edebiyatının köşe taşlarından biri olarak kabul edilir.

SAİT FAİK ABASIYANIK KİMDİR?

Mehmet Faik Beyefendi ile Makbule Hanım’ın oğlu olan usta edebiyatçı, 23 Kasım 1906’da Sakarya’da doğdu.

Abasıyanık, ilköğrenimini yabancı lisanda eğitim veren Rehber-i Terakki okulunda tamamladı. Adapazarı Lisesi’nde okurken birinci şiirini kaleme alan muharrir, 1924’te İstanbul’a taşındıktan sonra İstanbul Erkek Lisesine gitti. Daha sonra Bursa Lisesi’ne devam eden müellif, 1928’de mezun oldu.

SAİT FAİK ABASIYANIK’IN SANAT YAŞAMI

Bursa Lisesi’nde yazdığı “Zemberekli Saat” ve “Uçurtmalar” isimli birinci öyküleriyle şiir denemelerinin akabinde edebiyat hocası Mümtaz Bey’in teşvikiyle edebiyata ilgi duymaya başladı. “Hamal” isimli şiirini ve birinci hikayesi “İpekli Mendil”i gençlik yıllarında kaleme aldı.

Başarılı müellif, 1928’de İstanbul Üniversitesi Darülfünun (Edebiyat Fakültesi) Türkoloji Kısmı’na kaydını yaptırdı. Bu devirde sanat ve edebiyat etraflarıyla tanışmaya başlayan muharririn “Uçurtmalar” isimli öyküsü, 9 Aralık 1929’da Milliyet gazetesinin sanat sayfasında yayımlandı. Oturdukları konut, fakülte ve Şehzadebaşı kıraathaneleri tıpkı semtte olduğu için Sait Faik, vakit zaman derslere gitse de Şehzadebaşı kıraathaneleri, özelikle o günün genç muharrirlerinin buluştuğu Halk kıraathanesi onun en çok görüldüğü yerlerdendi.

Babasının isteğiyle üniversiteden ayrılan Abasıyanık, 1931’de iktisat eğitimi için İsviçre’nin Lozan kentine, oradan da Fransa’nın Grenoble kentine gitti. Usta müellif, 1934’e kadar süren sistemsiz eğitim ve yaşadığı bohem hayatı yüzünden, babasının geri çağırmasıyla diploma alamadan Türkiye’ye döndü.

Sait Faik Abasıyanık, bir mühlet Halıcıoğlu Ermeni Yetim Mektebi’nde Türkçe öğretmenliği yaptı.

Babasının verdiği sermaye ile açtığı ticarethaneyi yürütemeyen müellif, 1939’da babasının mevti üzerine geride kalan mülklerin geliri ve yazılarıyla geçindi.

Abasıyanık’ın 1934-1940 ortasında “Varlık”, “Ağaç”, “Servet-i Fünun”, “Uyanış”, “Ses”, “Yeni Ses”, “Yaprak” ve “Yenilik” mecmualarında yayımlanan hikayeleri ilgi gördü.

İlk kitabının basım fiyatını babası karşıladı

Yazarın, maliyetini babasının karşılamasıyla yayımlanan birinci kitabı “Semaver”, Remzi Kitabevinden okuyucuyla buluştu.

Usta edebiyatçı, yazmayla ortasındaki ilgiyi “Haritada Bir Nokta” hikayesinde şu sözlerle aktarmıştı:

“Söz vermiştim kendi kendime. Yazı bile yazmayacaktım. Yazı yazmak da bir hırstan diğer ne idi? Burada, namuslu insanların ortasında, sakin vefatı bekleyecektim. Hırs, hiddet neme gerekti? Yapamadım. Koştum tütüncüye. Kalem, kağıt aldım. Oturdum. Adanın tenha yollarında gezerken canım sıkılırsa küçük değnekler yontmak için cebimde taşıdığım çakımı çıkarttım. Kalemi yonttuktan sonra tuttum öptüm. Yazmasam meczup olacaktım.”

İlk kere 1937’de “Kurun”da ve akabinde 1940’ta “Varlık”ta yayımlanan “Çelme” hikayesi nedeniyle Askeri Mahkemede yargılanan ve beraat eden Abasıyanık’ın, babası 1938’de hayatını kaybetti. Kışları Şişli’deki meskende, yazları ise Burgazada’da annesiyle yaşamaya başlayan edebiyatçının “Sarnıç” isimli kitabı 1939’da, “Şahmerdan” kitabı 1940’ta Çığır Kitabevi tarafından yayımlandı.

Hikaye ve yazıları “Milliyet”, “Kurun”, “Vakit” gazeteleri ile “Varlık”, “Ağaç”, “Büyük Doğu”, “Yücel”, “Yeni Mecmua”, “Servet-i Fünun”, “İnkılapçı Gençlik”, “Yürüyüş” ve “Yedigün” mecmualarında yer buldu.

SAİT FAİK ABASIYANIK’IN MAHKEME RÖPORTAJLARI

Abasıyanık, Varlık Yayınları tarafından 1956’da “Mahkeme Kapısı” ismiyle kitaplaştırılan yapıtına kaynak olacak 28 mahkeme röportajını, “Haber-Akşam Postası” gazetesi için yaptığı mahkeme muhabirliği sırasında gerçekleştirdi.

Düzensiz hayatı ve alkol kullanımı yüzünden 1945’te rahatsızlanan Abasıyanık’a, 1948’de siroz teşhisi konuldu ve 1951’de tedavi için Paris’e gitti.

Sait Faik, 1953’te ABD’de bulunan milletlerarası Mark Twain Derneği onur üyeliğine seçildi. Bu ilgiyi kendisine değil, Türk hikayeciliğine bağlayan usta edebiyatçı, özgür kanısını hikayelerine yansıtmakla bir arada Tanzimat’tan beri süregelen giriş, gelişme, düğüm noktası ve sonuç çerçeveli hikaye yapısını diğer bir mecraya taşıdı.Acemice yazılmış zannedilen hikayeleri, Cumhuriyet devri klasik hikaye geleneğini yıkarak, Türk öykücülük sanatında bir ihtilal olarak değerlendirildi.

SAİT FAİK ABASIYANIK’IN ÖZEL HAYATI

Üç kere evliliğe yaklaşan Sait Faik hiç evlenmedi.İlk evlilik teşebbüsünü annesi onaylamadı, ikincisinde ise teklifi reddedildi. Annesinin isteği üzerine nişanlanan Sait Faik’in bu nişanı on ay sürdü.

SAİT FAİK ABASIYANIK NE VAKİT ÖLDÜ?

Usta edebiyatçı, 5 Mayıs 1954’te bir kriz geçirerek hastaneye kaldırıldı. Yemek borusu kanamasıyla başlayan ve kan kaybı nedeniyle komaya giren usta müellif, 11 Mayıs 1954’te hayatını kaybetti. Abasıyanık, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

Annesi, oğlunun vefatından sonra 8 Kasım 1954’te hazırladığı vasiyetinde mal varlıklarının birçoklarının, müellifin yapıtlarının telif haklarının ve Sait Faik Abasıyanık Müzesi yapılması şartıyla Burgazada’daki köşkün Darüşşafaka Cemiyeti’ne bırakılmasını istedi. Makbule Hanım ayrıyeten oğlu ismine her yıl bir kıssa armağanı verilmesini kural koştu.