İsrail’de kitlesel protesto

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun yargının yetkilerini kısıtlayan yasa teklifi ve sağ siyasetlerine reaksiyon gösteren yaklaşık 40 bin kişi, başşehir Tel Aviv’de toplandı.

İsrail’deki sivil toplum kuruluşları, hukukçular ve yüksek teknoloji dalları üzere meslek kümelerinin daveti üzerine on binlerce kişi meydanlara indi.

İşgal altındaki Doğu Kudüs’teki bir yasa dışı Yahudi yerleşim yerinde 7 İsraillinin öldürüldüğü akın nedeniyle bir dakikalık hürmet duruşu düzenlendi.

Tel Aviv’deki protestoların organizatörleri, şovlarda sahnelerden müzik çalınmayacağını açıkladı.

İsrail polisi, Tel Aviv’deki meydanlara çıkan yolları gün içinde trafiğe kapattı ve etrafta ağır güvenlik tedbiri aldı. Polis, Tel Aviv’deki şovlara yaklaşık 40 bin kişinin katıldığını duyurdu.

Tel Aviv kent merkezindeki Kaplan Caddesi’nde toplanan her yaştan binlerce gösterici İsrail bayrakları taşıdı. Göstericiler, “diktatörlüğe hayır” ve “demokrasi” sloganları attı. Göstericiler, yürüyüş yaparak dağıldı.

Tel Aviv’in dışında kuzeydeki Hayfa’da da yaklaşık 13 bin kişi, Kudüs’te de Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un konutunun yakınlarında binlerce kişinin katıldığı protesto düzenlendi. Kudüs’teki protesto gösterisine ana muhalefet başkanı Gelecek Var Partisi Lideri Yair Lapid de katıldı.

SAĞ HÜKÜMET BARIŞ ISTEMIYOR

Tel Aviv’deki Proje Müdürü Yaron Ram (60), AA muhabirine yaptığı açıklamada, İsrail’deki hükümetin kararlarının tamamının demokrasiye muhalif olduğunu ve “İsrail’i zayıflatacağını düşündüğü için gösterilere” katıldığını söyledi.

Doğu Kudüs’te yaşanan trajik olaylara karşın şovlara katıldığını aktaran Ram, Netanyahu kabinesindeki çok sağcı siyasetçi Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in, “geçmişinde terör cürümlerinden hükümlü bulunduğunu, bakan olarak kamu vazifesi almasının kabul edilemez olduğunu” lisana getirdi.

Öğretmen Yael Nevat (60), demokrasi için savaşmak için, “rejimin bir diktatörlük halini almasından korktuğu için” şovlara katıldığını belirtti.

İsrail toplumunun içinde kümeleşmelerin arttığını ve çatışmanın artmasından telaş duyduğunu paylaşan Nevat, İsrail’de sağ iktidarların uzun müddettir karar sürdüğünü ve barış istemediklerini lisana getirdi.

KIZIYLA PROTESTOYA GELDI

Yönetmen Amnon Has (43), birlikte geldiği altı yaşındaki kızının geleceği için protestolara katıldığına işaret ederek, “Bugün İsrail’de yaşananların geleceğe tesir edeceğini ve gelecekte ülkesinde adalet kalmayacağını düşündüğünü” söyledi.

Netanyahu hükümetinin “giderek daha fazla gücü elinde toplamaya çalıştığını” kaydeden Has, hükümetin polisin yetkilerini artırdığını ve tüm bunu maddeleştirerek yaptığı için kalıcı olduğunu aktardı.

Has, Netanyahu hükümetinin Filistin siyasetlerine ait şunları söyledi:

“Hükümetteki polisten sorumlu Bakan Itamar Ben-Gvir, seçim kampanyasını ‘buranın sahibinin kim olduğunu gösterelim’ diye yürüttü. Bu beyninize işlemeye başlıyor. Filistinliler, giderek daha fazla baskı görüyor. Her gün öldürülüyorlar sonra terör atakları yapıyorlar zira öbür seçenekleri yok, ne hükümet, ne basın ne de sivil güçleri var. Bunun yeterli olduğunu söylemiyorum ama bu durum bu türlü devam edemez.”

YILBAŞINDAN BU YANA 30 FİLİSTİNLİ ÖLDÜRÜLDÜ

Netanyahu hükümetinin siyasetlerine karşı protestolar, bölgede baskın, taarruz ve can kayıplarının arttığı bir atmosferde gerçekleşiyor.

Geçen hafta Tel Aviv’deki protesto gösterisine 100 binden fazla İsrailli gelirken bu hafta şovlara iştirakin azaldığı dikkati çekiyor.

İşgal altındaki Doğu Kudüs’ün Silvan Mahallesi’nde 13 yaşında bir Filistinli, cumartesi sabahı silahlı akın düzenleyerek iki İsrailliyi yaralamıştı.

Doğu Kudüs’te bulunan bir Yahudi yerleşim ünitesindeki sinagogun yakınlarında cuma gecesi düzenlenen silahlı akında 7 kişi ömrünü yitirmiş, 3 kişi de yaralanmıştı.

İsrail polisi, olay yerinden araçla kaçan saldırganı kovalayarak, silahlı çatışma sonrasında etkisiz hale getirdiğini açıklamıştı.

İsrail ordusunun, işgal altındaki Batı Şeria’nın kuzeyindeki Cenin Mülteci Kampı’na evvelki gün sabah saatlerinde düzenlediği baskında ortalarında 60 yaşında bir bayanın da yer aldığı 9 Filistinli öldürülmüştü.

Baskın üzerine bölgede çıkan olaylarda işgal altındaki Doğu Kudüs’ün er-Ram beldesinde de 22 yaşında bir Filistinli ömrünü yitirmişti.

İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu işgal altındaki Doğu Kudüs ve Batı Şeria’da yılbaşından bugüne ortalarında bayan ve çocukların yer aldığı en az 30 Filistinli öldürüldü.

NETANYAHU HÜKÜMETİNİN “YARGI REFORMU”

Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir yasa planladıklarını duyurmuştu.

Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının birtakım yetkilerini meclise devretmeye yönelik atakları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı düzeneği ortasında tansiyona yol açmıştı.

Ülkedeki en yüksek yargı merci olarak misyon yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” muhalif olduğu gerekçesiyle meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisine sahip.

Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin elinden alınacağını belirtmişti.

İsrail Yüksek Mahkemesinin 18 Ocak’ta Netanyahu hükümetinde birden fazla bakanlık misyonu üstlenen Şas Başkanı Arya Deri’nin “vergi kabahatlerinden karar giydiği için” kabinede yer alamayacağına hükmetmesiyle, iktidar-yargı krizi derinleşmişti. Netanyahu, geçen hafta mahkeme kararı üzerine Deri’yi vazifeden almıştı.