İngiltere ve ABD basınında seçimin yankıları: ‘Avantaj Erdoğan’da’

Getty Images

İngiltere basını Türkiye’deki seçim sonuçlarına geniş yer ayırırken, başyazılarından birinde “Otokrasiye gerçek bir adım mı?” diye soran Guardian gazetesi, “Türkiye’deki seçimlere giderken seçmenlerin Recep Tayyip Erdoğan’ın otoriter milliyetçilik tipine sırtlarına döneceğine inanmak için kâfi taban vardı” tabirlerini kullanıyor.

Kamuoyu yoklamalarına nazaran başa baş bir yarış beklendiğini, lakin Cumhurbaşkanının esas rakibi Kemal Kılıçdaroğlu’nu kıymetli oranda önde gözüktüğünü belirten gazete Kılıçdaroğlu’nun birinci tıpta seçimi kazanmayı umduğunu belirtiyor ve şöyle devam ediyor;

“Bu iyimserliğin maalesef yersiz olduğu görüldü. Erdoğan oyların yüzde 49’undan fazlasını kazandı. Cumhurbaşkanının Adalet ve Kalkınma Partisi’nin öncülüğündeki koalisyon mecliste de sürpriz bir çoğunluk almak üzere. Bu sonuç, iki hafta sonraki ikinci çeşit seçimin sonucu ne olursa olsun muhalefetin Türkiye’ye parlamenter demokrasiye geri çevirme teşebbüslerine darbe vurabilir. Kılıçdaroğlu yeniden de yarışa girecek. Lakin iktidarda olmanın avantajı ve AKP’nin parlamento galibiyetiyle oluşan ivme, Erdoğan’ın giderek otokratlaşan iktidarının büyük ihtimalle üçüncü bir on yıla gireceğini gösteriyor”

Guardian, muhalefetin zafer kazanmasını ve Türkiye’nin yüzünü daha çok batıya dönmesini uman Avrupa ve ABD için, bilhassa de Ukrayna konusundaki belirleyici devir öncesinde beş yıllık daha Erdoğan iktidarının büyük ölçüde istenmeyen bir durum olduğunu kaydediyor.

Yazı şu saptamayla sona eriyor.

“Erdoğan dindar emekçi sınıfını, çıkarlarını korumak ismine hala en âlâ başkan olduğuna ikna etti. Kılıçdaroğlu fikirlerini değiştiremezse, Türk demokrasisinin orta vadedeki görünümü kasvetli görünüyor.”

Financial Times, “Türkiye’de seçim ikinci tipe giderken avantaj Erdoğan’da” manşetiyle çıkan Financial Times da, “Başlıca rakibini rahat bir halde yenerek ikinci tipe giden Türkiye’nin deneyimli başkanı Recep Tayyip Erdoğan, iktidarını üçüncü bir on yıla uzatma yolunda görünüyor” diyor.

Gazete Erdoğan’ın Kılıçdaroğlu’ndan 2 milyon oy daha fazla almayı başarmasının yanı sıra, parlamentoda da çoğunluğu alarak, ikinci tıp için talihini yükselttiğini vurguluyor.

Getty Images

OĞAN’IN ALDIĞI DESTEK

Independent da, Kılıçdaroğlu’nun seçimi ikinci cinste kazanması ihtimalinin, ultra milliyetçi aday Sinan Oğan’ın birinci çeşitte oyların yüzde 5,17’sini almasıyla zorlaştığını, Oğan’ın Kılıçdaroğlu ya da Erdoğan’dan birini tercih etmesi halinde kazananı belirleyebileceğini kaydediyor.

Ancak Kılıçdaroğlu’na Kürt seçmenlerin verdiği takviyenin bu ihtimali daha da uzaklaştırdığını belirtiyor.

Gazete Oğan’ın gayesinin iki Kürt partisini “siyasi denklemden” çıkartıp, milliyetçileri ve laikleri desteklemek olduğunu olduğunu söylediğini hatırlatıyor. Gazete münasebetiyle Ogan’ın yalnızca Kürt yanlısı partilere hiçbir ödün vermemeyi kabul etmesi durumunda takviye vereceğini vurguluyor.

New York Times, “Türkiye’nin cumhurbaşkanlığı seçiminde ikinci tipi birinci defa yaşayacağını belirtirken, avantajın Erdoğan’da olduğunu, Sinan Ogan’a oy veren yüzde 5,7’lik bölümün ikinci cinste büyük olasılıkla Erdoğan’ı tercih edeceğini öngörüyor. Gazete tıpkı vakitte parlamentoda çoğunluğu sağlamasının Erdoğan’ın lehine olacağını söylüyor.

New York Times kampanya devrinde Erdoğan’ın milliyetçi telaffuzunu yükseltmesinin hem kendisi hem de muhafazakar parlamento ittifakının işine yaradığını aktarıyor.

Gazete, kampanya sırasında Erdoğan’ın bir savaş gemisini İstanbul’da ziyarete açtığını, ABD’ye yönelik tenkitlerini sürdürdüğünü, hatta Biden’ın kendisini devirmeye çalıştığını söylediğini de aktarıyor.

Getty Images

Wall Street Journal gazetesi de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçimlerden sürpriz bir avantajla çıkmasının kapsamlı iç ve jeopolitik tesirleri olacağını vurguluyor ve şöyle diyor;

“Erdoğan Türkiye’nin Doğu ile Batı ortasındaki köprü pozisyonunu ülkesini büyük güç rekabetlerine sokarak ve Ortadoğu, NATO ve Ukrayna’da nüfuz sahibi olarak ustalıkla kullandı. Fakat ülkede birçok Türk’ü fakirleştiren iktisat ve iktidardaki gücünü sağlamlaştırması ve ülkenin demokratik kurumlarının altını oymasıyla ülkede öfkeyle karşı karşıyaydı. Yatırımcılar ve uzmanlar Pazar gününün sonuçları tıpkı vakitte Türkiye’nin gelecek ay ve yıllarda mali bir hesaplaşmayla karşı karşıya kalması riskini de artırdı.”