İhtarlarıyla gündemde yapay zekanın “öncüsü” Geoffrey Hinton kim?

Geoffrey Hinton bu aya kadar daha çok üretilmesine katkı sağladığı teknolojilerle tanınıyordu. Bilgisayarların insanlara benzeri formda bilgi edinmesini sağlayan derin öğrenmenin öncüsü olan Dr. Hinton’ın onlarca yıl boyunca yaptığı araştırmalar, günümüzün ChatGPT ve öbür teknolojilerinin üzerine inşa edildiği temellerin atılmasına yarar sağladı.

Birleşik Krallık’ta doğan Dr. Hinton, 1970’te Cambridge Üniversitesi’nden deneysel psikoloji alanında lisans derecesini aldıktan sonra Edinburgh ve Sussex’te çalıştı ve akabinde ABD ve Kanada’ya taşındı.

SİNİR AĞLARININ EĞİTİLMESİNİ SAĞLAYAN ALGORİTMAYA ÖNCÜLÜK ETTİ

Çalışmaları öncelikle makine tahsili algoritmalarına odaklanan Dr. Hinton hem bilgisayarların karmaşık bilgilerdeki yapıları bulmasını sağlayan araçlar üretmeyi hem de insan beyninin bu türlü öğrendiğini göstermeyi amaçladı. En çok, hudut ağlarının eğitilmesini sağlayan geri yayılım algoritmasına öncülük etmesiyle tanınsa da Dr. Hinton ve öğrencileri, günümüzdeki yapay zekanın temelini atan bir dizi teknolojinin geliştirilmesine katkıda bulundu.

Bu çalışmaları nedeniyle dünyanın dört bir yanından mükafatlar alırken bunlardan biri de ekseriyetle programlamanın Nobel’i diye anılan Turing Mükafatı oldu. Ayrıyeten Toronto Üniversitesi’nde öğretim üyeliği ve 2013’te şirketini satın alan Google’da lider yardımcılığı da dahil, çok nitelikli ve değerli bir dizi işle ödüllendirildi.

Independent Türkçe’de yer alan ayrıntılarda birebir vakitte bu teknolojinin geliştirilmesinde ve şekillendirilmesinde oynadığı rol nedeniyle Dr. Hinton’a “yapay zekanın öncüsü” ve “derin öğrenmenin öncüsü” lakapları verildiği aktarıldı.

Bu sıralar ise prestiji bir anda değişti. Dr. Hinton, Google ve başka şirketlerin eserlerinin yarattığı tehlikeyle ilgili daha özgürce ihtarlarda bulunabilmek ismine Google’daki misyonundan istifa etti.

Yaptığı ihtar sertti. Dr. Hinton, yapay zekanın çok süratli ve kâfi tedbirler alınmadan geliştiğini, bunun da öbür tehditlerin yanı sıra dünyayı geniş çaplı bir işsizlik riski ve yapay zeka robotlarının saldırısı üzere tehlikelerle karşı karşıya bıraktığını söyledi.

“İNSANLIĞI YOK EDEBİLİR”

Yapay zekanın öncüsü, röportajlarında bu risklerin “insanlığı yok edebileceğini” öne sürdü. Bu nedenle dünyanın bu sistemleri daha inançlı hale getirmek için çalışmasının değerli olduğu ihtarında bulundu.

Akademisyen, yapay zekanın durumu nedeniyle “artık bir kesiminin, hayatını adadığı çalışmadan pişmanlık duyduğunu” söyledi. Ve şirketlerin fark ettiğimizden çok daha güçlü sistemleri gizlice geliştiriyor olabileceğini tabir etti.

Dr. Hinton, daha evvel de yapay zekanın etik tarafıyla ilgili görüşlerini açıkça lisana getirmişti. Örneğin 2017’de Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun ölümcül otonom silahlar yahut başka ismiyle “katil robotlar” sıkıntısını hemen ele almasını talep eden, Kanadalıların yazdığı açık mektubu imzalamıştı.

Ancak bu ay yaptığı ihtar, kısmen Google’daki böylesine tesirli bir vazifeden ayrıldığından ve tıpkı vakitte yalnızca muhakkak yapay zeka örnekleriyle değil, bir bütün olarak bu teknolojiyle ilgili tasalarını lisana getirdiğinden dikkate bedeldi.

Bu ikaz birebir vakitte yapay zekanın gelişimi ve tabiatına ait tasaların arttığı bir periyotta geldi. Dr. Hinton’ın istifası, yapay zeka alanındaki başka birçok uzman ve öncünün kendi ihtarlarını yaptığı sırada gerçekleşti. Örneğin martta, gelişmenin durdurulması daveti yapan bir mektup yayımlanmış ve Dr. Hinton üzere “yapay zekanın öncülerinden” biri olan Yoshua Bengio da bunu imzalamıştı.

Dr. Hinton, yapay zekaya yönelik mevcut yaklaşımın ziyanlı olabileceği görüşüne katılanlardan bile kimi tenkitler aldı. Eleştirenler, Dr. Hinton’ın tehlikeye daha erken dikkat çekebileceğini ileri sürüyor.

Eski bir Google çalışanı olan ve halihazırda inançlı iletileşme uygulaması Signal’ın başkanlığını yürüten Meredith Whittaker, “yapay zekayla ilgili ihtarda bulunma” istikametindeki evvelki teşebbüslerin, bunu yapan bayanlar için olumsuz sonuçlara yol açtığını söylüyor.

Whittaker, Twitter’da “Biz avukatlara aylar + binlerce dolar harcarken bu adamlar neredeydi? Biz sıkıntı bu noktaya gelmeden durdurmak için örgütlenirken neredeydiler? Sundar hakkımızda palavra söylediğinde ve gösterdiğimiz riskleri küçük gösterdiğinde neredeydiler? Dayanışma olmadan muhalefet etmekle ilgilenmiyorum” diye yazdı.

Bu prestijle ilgili değil, bu Yapay Zekanın Adamlarının elindeki gücün, yapay zekanın en berbat halini durdurmak için yükselen bir hareketle dayanışma içinde kullanılabileceği, birlikte hareket edilebileceği bir an yaşandığı gerçeğiyle ilgili. Güçlerini bu tarafta kullanmadılar. Ve işte geldiğimiz durum bu.