Fotokapanla yaban hayatı tahlili yapıldı; iddiadan çok ayı ve kurt görüldü

İstanbulluların doğal hoşluğu ve rahat ulaşımı nedeniyle en çok tercih ettiği noktalardan biri olan Sakarya, sahip olduğu doğal, tarihi ve kültürel hoşluklarının yanı sıra yaban hayatı zenginliğiyle de dikkati çekiyor. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’nden bir küme araştırmacı, Nisan 2022’den beri bölgede yaban hayatının doğal ömrü, popülasyon takibi ve korunması gayesiyle araştırmalar yürüttü. Araştırmada 29 noktaya görüntü ve fotoğraf çekme özelliğine sahip fotokapanlar yerleştirildi. Araştırmacılar, bu sayede Sakarya’da insan yoğunluğunun olduğu alanlarda da yaban hayatının zenginliğini görüntüledi. Fotokapanlara 9 ay içerisinde bozayı, tilki, yaban domuzu üzere birçok canlı tipi yakalandı. Bilim insanları insan varlığının ve tesirinin yaban hayatına tesirini gözler önüne serdi.

“TAHMİN ETTİĞİMİZDEN FAZLA AYI VE KURTLARIN DOLAŞTIĞINI GÖRDÜK”

Yaban hayatının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilirliği için çalışmalar yaptıklarını belirten İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Zooloji Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Fatih Dikmen, “Yaban hayatı ile ilgili önemli bir azalma oluşup oluşmadığını merak ediyorduk. Bizim için en çarpıcı sonuç değerli derecede ayı ve kurt verisi elde etmemiz oldu. Bu çalışmanın sonucunda 9 aylık müddette kestirim ettiğimizden daha fazla ayıların ve kurtların hala o alanda dolaşabildiğini gördük. Bu durum hayvanlar açısından çok hoş bir sonuç lakin yaban hayvanlarının daha sık görülmesi beşerler açısından huzursuz edici olabiliyor. Bu noktada insanlarımız kâfi önlemleri alırsa şayet makûs sonuçlanabilecek müsabakaların önüne geçebilir. Amacımız esasen bu biçim berbat sonuçlar olmadan bölge hakkında fikir sahibi olmaktı. Bunun sonucunda hem bölgedeki yetkilileri hem de insanları bu noktada uyarabilecek bilgiler elde etmekti. Ön sonuçlarımız hoş neticelendi. Bölgede insan faaliyeti artmış olsa da yaban hayvanlarının bölgede hala mevcut olduğunu tespit ettik. Biyoçeşitliliğin korunması açısından kıymetli bir müşahede bu. Yaban hayvanlarının besin ve saklanma alanı bulabildikleri yerler hala var demektir. Ve insan baskısı altında olan bu bölgelerin korunması doğal hayatın devamlılığı için büyük değer taşımakta. Önümüzdeki süreçlerde de bu alanlarla ilgili daha ayrıntılı ve devamlı çalışmaların yapılarak tabiat müdafaa çalışmalarının planlanması gerektiğini düşünüyoruz. Örneğin, kereste kesiti yapılan bölgelerde çok az data elde ettik. Çok yakınında bir diğer bölgedeki kesim olmayan yerden daha fazla bilgi elde ettik. Vakit zaman işimiz gece vakitlerine kadar sürdü, geri dönüş yollarında kaybolduğumuz oldu, otomobilimiz çamura saplandı lakin zorluklara karşın yeniden masraf o çalışmaları yaparız” dedi.

“İNSANLARIN ETKİN OLMADIĞI SAATLERİ SEÇİYORLAR”

Kentteki yaban hayvanlarının envanterini çıkarmak için fotokapan kullandıklarını lisana getiren Biyolog Melis Töke “Üniversite bazlı yapılan birinci çalışma diyebiliriz bu yüzden çok heyecanlıyız. Çalışmalarımıza geçtiğimiz nisan ayında başladık. 9 aylık süreçte 1 ay ortayla bölgeyi ziyaret ederek fotokapanlar kurduk. Yaklaşık 3 kişilik grup ile bu çalışmayı yürüttük. Bozayı, kurt, çakal, tilki, porsuk, sansar, yaban domuzu üzere hayvanlar gözlemledik. Bu hayvanlar insanların bulunduğu bölgelerde de faaliyet gösteriyor fakat genelde insanların çok etkin olmadığı saat dilimlerinde fotokapanlarda görüntüleniyorlar. Bu durum yaban hayvanlarının beşerlerle müsabaka mümkünlüğünü düşürüyor. Bu bizim açımızdan değerli bir bulgu. Lakin tekrar de tabiatta, ormanda ayının olduğu bir bölgede geziyorsak en kıymetli muhafaza sistemlerinden biri gürültü yapmak. Esasen çok büyük çoğunlukta ayılar sizin sesinizi duyduğunda uzaklaşma eğilimindeler. İnsan nüfusunun ve faaliyet sonlarının genişlemesi ile bir arada yaban hayvanlarının hayat alanları daralıyor ve bu durum bize, onlarla birlikte hayat konusunda sistemler geliştirmeye yöneltiyor” dedi.

“YİYECEKLERİMİZİ AÇIKTA BIRAKMAMAK ÖNEMLİ”

Yaban hayvanlarının besin sorunu yaşadığını belirten Biyolog Töke, “Bu ömür alanlarının parçalanması/azalması sebebiyle besin bulma konusunda sorun çekiyorlar hasebiyle insan kaynaklı besinlere yaklaşma durumları kelam konusu olabilir. O yüzden tabiatta piknik yaparken, kamp yaparken yiyeceklerimizi açıkta bırakmamak değerli bir korunma prosedürü olacaktır. Bizler de o bölgede hem ziraî faaliyetler hem de kereste kısmı üzere öteki insan faaliyetlerinin bölgedeki doğal hayatın durumuna tesirlerinin tahlil edilebilmesi için bu şekil tabiat müdafaa çalışmalarına devam etmeyi planlıyoruz. Zira bu usul bölgeye mahsus çalışmalar ekosistem dinamiklerinin anlaşılmasında ve sonrasında muhafaza çalışlarının tasarlanması hayli önemli” diye konuştu.