Erythrai Antik Kenti’nde Kybele kutsal alanı muhafazaya alındı

İzmir Çeşme’nin Ildır Mahallesi’nde bulunan, 12 İyon kentinden Klozemania ve Teos ile Karaburun Yarımadası’nın üç büyük yerleşim alanını oluşturan Erythrai Antik Kenti’nin sit hudutları, yeni kalıntıların keşfedilmesiyle genişliyor. Bilim etrafları tarafından bilhassa Arkaik periyot bulgularıyla büyük ehemmiyet verilen Erythrai’nin idare merkezi, Ildır Mahallesi olmakla bir arada antik devirde büyük devletin hudutları bugünkü Çeşme ilçesini kapsıyor.

İlçe sonlarında çok geniş alana yayılan Erythrai kentinde ortaya çıkarılan antik kalıntılar, İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıkları Müdafaa Bölge Konseyi’nce tescillenerek muhafazaya alınıyor. Son olarak Erythrai hafriyat başkanlığınca önerilen ana tanrıça (Kybele) kutsal alanı, ‘1.derece arkeolojik sit alanı’ olarak tescil edilerek müdafaaya alındı.

“KUTSAL ALANLAR KIYMETLİ BİR YER TUTUYOR”

Erythrai hafriyatları, birinci jenerasyon Ankara Üniversitesi ismine araştırma ve arkeolojik hafriyatları birinci olarak Arkeoloji Kısmı öğretim üyelerinden Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal tarafından 1964-1982 yıllarında gerçekleştirildi. Uzun aradan sonra önemli merkezdeki ikinci kuşak Ankara Üniversitesi hafriyatları, Bakanlar Şurası müsaadesiyle 2007 yılından itibaren Doç. Dr. Ayşe Gül Akalın Orbay idaresinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı ismine başlatıldı ve hafriyat alanındaki çalışmalar devam ediyor. Antik periyodun önemli liman ticaret kenti Erythrai’da, eski devirlerden beri gelen ana tanrıçaya ilişkin kutsal alanlar önemli yer tutuyor. Bu alanlar içinde ana tanrıçalar için yapılan kaya tapınım alanları, nişli kayalar, açık hava kutsal alanları ile tescilli kutsala alan kompleksi yer alıyor.

SİT SONLARI TEL ÇİT İLE ÇEVRİLECEK

Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıkları Müdafaa Bölge Heyeti’nin, İzmir’in Çeşme ilçesindeki Erythrai Antik Kenti ile ilgili aldığı karar, Resmi Gazete’de yayımlandı. Erythrai Antik Kenti’nde 2015 yılında gerçekleştirilen hafriyat çalışmaları sonucu bakanlık temsilcisi tarafından hazırlanan hafriyat sonuç raporunda, ‘Kybele kutsal alanının sit irdelemesinin tekrar gözden geçirilmesi’ istikametinde görüş bildirildi.

Raporun incelenmesi sonrası Ildır Mahallesi’nde 387 ada, 18 parselin kayaya yaslanan kısmında, Erythrai hafriyat başkanlığınca önerilen Kybele kutsal alanı ‘1’inci derece arkeolojik sit alanı’ olarak tescil edildi. İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıkları Müdafaa Bölge Şurası, 1’inci derece arkeolojik sit hudutlarının tel çit ile çevrilmesine, bilimsel gayeler ve hafriyatlar dışında hiçbir halde kullanılamayacağına, her türlü uygulama öncesi Müdafaa Bölge Kurulu’ndan müsaade alınmasına, yeni ziraî alanların açılmamasına, sadece hudutlu mevsimlik ziraî faaliyetlerin devam edebileceğine ve muhafaza maksatlı imar planının hazırlanarak şurada kıymetlendirilmek üzere müdürlüğe iletilmesine karar verdi.

Ayrıca 1’inci derece arkeolojik sit alanı olan alanın doğal sit alanında kalması nedeniyle mevzunun Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü’ne iletilmesine karar verildi.