Ergenlikte yapılan HPV aşısı, rahim ağzı kanserini önlüyor

Rahim ağzı kanserinin önlenebilen bir hastalık olduğunu söyleyen Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Banu Öndeş, “Rahim ağzı kanseri erken teşhis edildiğinde yüzde 100 tedavi edilebilir. Serviks kanseri (rahim ağzı kanseri), rahmin alt kısmının kanseridir. Serviks, rahmin vajinaya açılan ve doğum esnasında genişleyen kısmıdır.

TÜRKİYE’DE EN ÇOK GÖRÜLEN HPV TİPLERİ

Serviks kanseri; uzun süren, inatçı yüksek riskli Human PapillomaVirüs (HPV) enfeksiyonu sonucu oluşmaktadır. HPV enfeksiyonu hayli sıktır. Cinsel faal bayanların yarısı hayat uzunluğu HPV enfeksiyonu ile karşılaşır. Serviks kanserine yol açabilen yaklaşık 15 HPV tipi “yüksek riskli HPV” olarak tanımlanır. HPV tip 16 ve 18 pek çok yerde olduğu üzere Türkiye’de de servikal kanserlerle bağlı en sık görülen iki yüksek risk HPV tipidir. HPV enfeksiyonu erken yaşta (16 yaştan önce) birinci cinsel ilgi, birden fazla cinsel partner varlığı, sigara içimi, makus beslenme alışkanlığı (meyve ve sebzeyi az tüketmek) yüksek doğurganlık sayısı, düşük sosyo ekonomik seviye rahim ağzı kanseri riskini artırmaktadır” diye konuştu.

KANSER BELİRTİ VERMEDEN İLERLİYOR

Serviks kanserinin erken evrelerinde tipik olarak belirti olmadığını, en erken bulgunun rutin jinekolojik muayene esnasında ortaya çıktığını söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Öndeş, şunları kaydetti:

“Muayene sırasıda Pap smear yahut HPV test sonucunun olağandışı olarak görülmesi rahim ağzı kanserinde teşhis koymayı kolaylaştırıyor. Serviks kanseri epeyce yavaş gelişir, belirtisiz periyot yıllar sürebilir. Kanser öncesi periyotta tedavi bahtı yüzde 100’e yakındır. Serviks kanserinin en değerli belirtisi alaka sonrası kanamadır. Diğer belirtileri ise; sistemsiz mens (adet) periyotları ortasında olağandışı vajinal kanama, cinsel münasebet sırasında ağrı, sırt, bacak yahut bayan cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı, yorgunluk, kilo kaybı, iştah kaybı, vajinal rahatsızlık yahut kokulu akıntı, tek bir bacakta şişkinlik, idrar yaparken ağrı, sulu, pembe, soluk ve devamlı olan vajinal akıntılardır. Tarama ve erken teşhis ile tam tedavisi mümkün olan rahim ağzı kanseri, günümüzde kanserden mevt nedenleri ortasında çok gerilerde yer almaktadır.”

ERKEN YAŞTA AŞI KORUYOR

Dünya Sıhhat Örgütü’nün rahim ağzı kanserine karşı 9 ila 14 yaşlarındaki kız çocukları ve erkek çocuklarına aşı yapılmasını önerdiğini söyleyen Öndeş, “HPV, 9 ila 14 (14 yaş dahil) yaş ortası 2 doz HPV aşısı tavsiye edilir. 14 ila 26 (26 yaş dahil) yaş ortası ise 3 doz HPV aşısı önerilmektedir.

Günümüzde HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. HPV aşısı canlı aşı değildir. Rekombinant bir aşıdır. Rekombinant aşılar mikro organizmanın tamamı yerine küçük bir kesimini içeren aşılardır. Rahim ağzı kanserinde cerrahi, ışın tedavisi (radyo terapi) ve ilaç tedavisi (kemoterapi) üzere farklı tedavi seçenekleri uygulanmaktadır” sözlerini kullandı.

KORUNMA YOLLARI

Rahim ağzı kanserinin erken teşhis edildiğinde yüzde 100 tedavi edilebildiği ve mevtin büsbütün engellenebildiğim vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Dr. Banu Öndeş, kelamlarını şöyle tamamladı:

“30 yaşından itibaren tarama testlerini sistemli bir biçimde yapmak, inançlı cinsel bağlantı konusunda eğitim almak, sigara kullanmamak, zerzevat ve meyvelerden varlıklı sağlıklı beslenmek rahim ağzı kanseri riskini azaltabilir. Bugün rahim ağzı kanserinin yüzde 99.9’una HPV enfeksiyonu yol açmaktadır.

HPV’nin tespiti erken periyotta rahim ağzındaki kanser öncülü değişikliklere işaret etmekte ve kanser teşhisini kolaylaştırmaktadır. Günümüzde HPV testleri rahim ağzı kanseri taramasında yer almaktadır. HPV testi rahim ağzı hücrelerinde virüsün tespiti aslına dayanan bir testtir. Ülkemizde ulusal kanser tarama standartlarına nazaran 30-65 yaş kümesindeki her bayan 5 yılda bir HPV testi ile taranmakta, müspet çıkan olgular Papsmear ile tekrar kıymetlendirilmektedir.

Papsmear testi, dökülen rahim ağzı hücrelerin toplanıp incelenmesi temeline dayanan bir testtir. HPV testi ve smear alınması son derece kolay ve ağrısız süreçlerdir. Olağandışı Papsmear sonuçları ortaya çıktığında kolposkopi denilen özel bir yolla rahim ağzı büyütülerek ve özel kimyasal casuslar sürülerek incelenir. Gerektiğinde biyopsi alınır. Bununla birlikte, yalnızca rahim ağzı kanserleri için değil yıllık rutin olarak yaptırılacak denetimler birçok kanser tipi ve öteki hastalıkların erken tespitinde ve bu sayede daha kolay tedavi edilebilmesinde çok kıymetlidir.”