Ege iş dünyası Bakan Nebati’ye kaygı yandı: Elimizden tutun

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), İzmir Ticaret Odası (İTO) ve Ege İhracatçı Birlikleri işbirliğiyle düzenlenen ‘İzmir İş Dünyası Buluşmaları’nda Ege’nin iş dünyasının temsilcileri ile bir ortaya geldi.

ESKİNAZİ: DÖVİZ KURUNU BASKILAMAK BİR ŞEY KAZANDIRMAZ”

Toplantının açılış konuşmasını yapan Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Lideri Jak Eskinazi, Bakan Nebati’nin TL’nin paha kaybetmesi gerektiğini biçimindeki kelamlarını hatırlatarak, “Yüksek enflasyon toplumun istikrarını bozuyor. Döviz kuru da başka bir sorun. İhracatta rekabetçiliğimizin sürdürülebilirliği ve artması, ithalatın azalması ve işsizliğin önüne geçmek için TL’nin kıymetinin düşmesi gerekiyor. Sizinle birebir lisanı konuşuyoruz. Mevcut döviz kuruyla rekabetçi olamayız, bu döviz kuru size de bir şey kazandırmıyor enflasyonu baskılamak ismine ve hepimiz kaybediyoruz. İthalat artıyor. Bu tabloyu bilakis çevirebiliriz. Yüksek enflasyonun olduğu ülkede kıtlık, yoksullaşma vardır, siyasi istikrar da tehlikededir. Düşürmek için enflasyon muhasebesi hayata geçirilmeli” dedi.

“DOLAR 25 TL OLSUN”

“Daha evvel yaşanmış bir olay, durum ya da olgunun tekrar yaşanabileceğini tabir eden ‘Tarih tekerrürden ibarettir’ kelamı bugün bizler için çok daha büyük manalar barındırıyor” diye devam eden Eskinazi, “Bugün 24 Ocak 2023. Öbür bir tabirle 24 Ocak 1980’de hayatımıza 24 Ocak Kararları olarak giren iktisat paketinin 43’üncü yıl dönümü. 24 Ocak Kararları’nın en kıymetli hususlarından birisi Türk lirasına yüzde 32,7 oranında devalüasyon yapılmasıydı. Günümüzde 18,80 TL civarında olan dolar kuru yüzde 32,7 arttığı takdirde 25 TL düzeyine gelecek. Bu da Türk ihracatçımızın rekabetçiliğine olumlu katkı sağlayacaktır. Bugünkü buluşmamızın bir milat olmasını diliyor, Türk iktisadının önünü açacak yeni bir ’24 Ocak Kararları’nın hayata geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz” tabirlerini kullandı.

Enerji fiyatlarını da eleştiren Eskinazi, “Bizim güç maliyetleriyle rakiplerimizle rekabet etme talihimiz yok. Bugünkü buluşmamız milat olsun. İhracatta bugün ekerseniz, birkaç yıl sonra meyvesini toplarsınız. Pazarları kazanmak büyük vakit alırken kaybetmek bir günde oluyor, pazarlarımızı kaybetmek üzereyiz, elimizden tutun” diye konuştu.

KESTELLİ: TARIMDA MESELELER ÇÖZÜLMELİ

İzmir Ticaret Borsası İdare Heyeti Lideri Işınsu Kestelli, tarımdaki meselelere dikkat çekti. “Son 2-3 yılda yaşananlar besin güvenliğinin ve teminatının ne kadar değerli olduğunu bir defa daha hatırlattı” diyen Kestelli, “2002 yılında tarımın Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’da yüzde 12’ye yakın olan hissesinin 2021 sonunda yüzde 5.7’ye gerilediğini görüyoruz. Tarım ve hayvancılığın ulusal gelirdeki hissesinin bu kadar erimesi tüm dünya için bir çarpık gelişme sorunu ve bence Türkiye pek çok ülkenin düştüğü bu yanılgıya düşmemeli. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’da tarım ve hayvancılığın hissesini yine yüzde 10’un üzerine çıkartacak her türlü adımı kararlılıkla atmamız gerektiğini düşünüyorum. Bunun için çağın rekabetinin getirdiği yenilikçi bir anlayışa gereksinim var. “Tarım 4.0” ya da “Akıllı Tarım” olarak tanımladığımız bu yeni anlayışın çok önemli bir biçimde temel siyaset ögesi olması gerekiyor” dedi.

YORGANCILAR: ENFLASYON DÜŞÜRÜLMELİ

Ege Bölgesi Sanayi Odası Lideri Nadir Yorgancılar ise “Bugün global iktisadın de ana gündemi enflasyonla çabadır. Lakin, biz oran olarak ayrışmaktayız. 2022 Üretici Fiyat Endeksi 12 aylık ortalaması yüzde 128 iken, TÜFE yüzde 72 gerçekleşti. ÜFE-TÜFE farkından ötürü, pazarda fiyatlar düşmemekte, enflasyona neden olmakta, öngörülebilir fiyatlama yapılamamaktadır. Vatandaş açısından da refah kaybına yol açmaktadır. Bu nedenle, enflasyonu düşürmeye yönelik kalıcı adımların hızlandırılması son derece değerlidir. Kanunlarımıza nazaran uygun olan enflasyon muhasebesine geçilmesi beklentilerimiz içindedir. Uzun vakittir kredilerle ilgili karşımıza çıkan üç husus var, istediğimiz ölçüde kredi bulamıyoruz, faiz oranı ve kredi vadesinde sorun yaşıyoruz. Bankalar ticari kredi vermekte isteksiz davranıyor. TL’nin döviz karşısında fazla ya da eksik pahalanması endüstrimize ziyan veriyor. Gerçekçi bir pahada olması gerekiyor” formunda konuştu.

ÖZGENER: EN DEĞERLİ SORUN ENFLASYON

İzmir Ticaret Odası Lideri Mahmut Özgener de “En kıymetli problemimiz enflasyon, yatırım kararlarını sağlıklı verebilmemiz açısından enflasyon düzeyini para siyasetinin istikametini kestirim etmeliyiz. Milletlerarası alandan gelebilecek negatif şoklara karşı, alternatif senaryo üzerinde çalışılması, kur istikrarlarının sağlandığı siyasetleri içeren bir paketin kesinlikle uygulanması gerektiğine inanıyoruz. Toplumsal yapıyı olumsuz etkileyen bir enflasyon ve cari açıkla karşı karşıyayız. Maliyetler artarken seçim sonrasına ötelenen ek maliyetlerin oluşabileceğini de görüyoruz. Talep daraltımları, para siyasetinde bir değişiklik olup olmayacağına yönelik görüşünüz bizim için çok kıymetli. Siyaset faizi ile piyasa faizi ortasındaki fark azaldığında, bilançoların tekrar sermayelendirme gereksinimi gereken hassas bir sürece girilebilir. Bu süreç hepimiz için enflasyon muhasebesini gerekli hale getirdi. Haksız yüksek vergiler kelam konusu.