Arızayı sesten anlayan tünelin emektarı Gökhan usta deneyimini teknolojiyle buluşturdu

1977 yılında İETT Genel Müdürlüğü’nde açılan imtihanların akabinde tamirci operatörü olarak işe başlayan 63 yaşındaki Gökhan Doğan, tünel çizgisinin emektar isimlerinden bir tanesi. 148 yıldır İstanbul’a hizmet veren, dünyanın en eski ikinci metrosu olan Karaköy-Beyoğlu Füniküler sınırında yaklaşık yarım asır geçiren Gökhan Usta, makine dairelerinin denetimini sağlayıp arıza olup olmadığını denetliyor.

Arızaları makine seslerini dinleyerek tespit eden Gökhan Usta, deneyimini genç yeteneklerle de paylaşıyor. Uzun müddetli çalışma sırrının ‘sevmek’ olduğunu söyleyen emektar usta, yeni kuşağın her şeyden çabuk sıkıldığına da dikkat çekti.

Genç mühendislerle tüneldeki Cer atölyesinde bir ortaya gelen ve deneyimlerini paylaşan Gökhan Doğan, 28 Ekim 2022’de hizmete giren Boğaziçi Üniversitesi/Hisarüstü-Aşiyan Füniküler çizgisinde da genç mühendisleri izledi.

Yeni kuşak teknolojiyle yapılmış çizgiyle ilgili Doğan, “Bizimki lastik tekerlekli sistemimiz. Aşiyan ve Taksim ray üzerinde gidiyor. O daha düzgün, daha konforlu diye düşünüyorum. Aşiyan ve Taksim Füniküleri daha âlâ, ben orayı daha çok beğeniyorum” diye konuştu.

“ÇALIŞIP DİNLEDİKTEN SONRA FARKLAR ANLAŞILIYOR”

Gökhan Doğan, “1990 yılında da açılan imtihanla makine bakım amirliği misyonuna girdim. O imtihanı kazanarak hala makine bakım amirliği misyonunu yürütüyorum. Öncelikli bakım süreci ve düzeltici bakım süreci diye süreçlerimiz var. Bu süreçte biz servis halinde yazıyoruz ve teknik işçiye sunuyoruz. Tünel durduğu vakit buradaki takım ivedilikle müdahale ediyor. Sistemimiz bu formda devam ediyor. Bir vakit istiyor. 45 yıldır buradayım. 3-5 sene burada çalışıp aşağıdaki sistemi dinledikten sonra artık siz farkları anlıyorsunuz. Makinenin sesini, motorun sesini anlıyorsunuz. Değişik bir nizam olduğu vakit, rulman sesi bozuk olduğunda duyabiliyorsunuz. Motor çalışmasında rastgele bir sürtünme olduğu vakit duyup müdahale ediyorsunuz” dedi.

“İNSAN EVVEL İŞİNİ SEVECEK”

Doğan, “Yol üzerinde de dönen makaralar var. Onların rulmanları var, sesleri dinliyoruz. Değişik ses gelirse onu dinliyoruz. Bu halde tahlile ulaşıyoruz. İnsan evvel işini sevecek. O işi sevmiyorsa o iş ona çok sıkıntı gelecek. Yeni jenerasyon biraz çabuk sıkılıyor lakin yeniden çalışarak öğrenmesi lazım. Biz devamlı bunu vurguluyoruz. Çalışacaksınız, öğreneceksiniz ve işinizi seveceksinizö sözlerini kullandı.

“AŞİYAN DAHA KONFORLU”

Doğan, “İşinizi seviyorsanız bağlı kalıyorsanız hiçbir şey sıkıntı gelmiyor. Bazen cumartesi gecesi başlayıp, Pazar gece sona erdiriyoruz. 45 yıldır alıştım ancak eşim ve çocuklarım kâfi artık diyor. Ben de artık onlara hak veriyorum. Güzel bir teknik elaman, yeterli bir mühendis kendini veriyorsa başaramayacağı şey yoktur. Çalışırsanız kazanırsınız ancak çok çalışmanız lazım. Aşiyan’a gitmiştik gördük. Aşiyan’daki motor freni var. Motor freni daha sağlıklı diye düşünüyorum. Bir hava kaçağı olsa birden biri, makinistin yukardan fren yapması lazım. Hava çizgisini yandan almamız lazım. Bizimki lastik tekerlekli sistemimiz. Aşiyan ve Taksim ray üzerinde gidiyor. O daha yeterli, daha konforlu diye düşünüyorum. Aşiyan ve Taksim Füniküleri daha âlâ, ben orayı daha çok beğeniyorum” diye konuştu.

“TECRÜBESİNDEN FAYDALANMAMIZ GEREKİYOR”

Metro İstanbul Elektrik Elektronik Mühendisi Sergen Topçu ise, “Tünel projesi çok değerli bir proje. O vaktin teknolojisiyle yapılmış en ileri teknoloji. Elektriksel manada mekanik kısmı birebir ilerliyor ama yarı iletken gereçlerin gelişmesiyle birlikte biz elektroniği daha çok güvenlik tabanlı kullanmaya başladık. Bizim sınırımızda elektronik kartlar çok daha küçüldü. Uzaktan denetimi daha rahat sağlayabiliyoruz. Daha da dijitalleşti bizim sistemlerimiz. Gökhan usta elektriğin en güç vakitlerinde çalışmış, sıkıntı zahmetlere katlanmış bir ustamız. Artık bugün baktığımız vakit yazılımla birlikte ilerlemekte. Biz yazılım denetimli bir sürüş yapıyoruz. Gökhan Ustanın bilgisine erişmeden o devirleri atlatmadan günümüz elektrik elektroniğini anlamak mümkün değil. Kendisinin deneyiminden daima faydalanmamız gerekiyor” dedi.