Açlık hududu minimum fiyatı geçti

TÜRK-İŞ Araştırmasının Haziran 2019 ayı sonucuna nazaran:

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması meblağı (açlık sınırı) 2,067.17 lira,

– Besin harcaması ile birlikte giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması zarurî öbür aylık harcamalarının toplam fiyatı ise (yoksulluk sınırı) 6,733.44 lira ve

– Evli olmayan-çocuksuz bir çalışanın “yaşama maliyeti” ise aylık 2,558.94 lira olarak hesaplandı.

TÜRK-İŞ açıklamasında şu kıymetlendirme yapıldı:

“Hesaplanan bu fiyatlar ile bekar bir emekçi için aylık net 2,020 lira olarak belirlenmiş minimum fiyat dikkate alındığında, çalışanların içinde bulunduğu geçim koşullarının olumsuzluğu ortaya çıkmaktadır. Enflasyonda görülen yükselme, bilhassa aile bütçesinde değerli yeri olan besin unsuru fiyatlarında son devirde yaşanan artış, başta çalışanlar olmak üzere dar ve sabit gelirli bölümlerin yaşama koşullarını olumsuz etkilemektedir. Lakin mevsim kurallarının tesiriyle bu ay sebze-meyve fiyatlarında görülen gerileme besin için yapılması gereken harcama meblağını olumlu etkiledi ve bir evvelki aya nazaran yapılması gereken harcama 57 lira azaldı. Sebze-meyve fiyatları geçen ay seviyesinde kalsaydı, mutfak harcamasında azalma yerine artış kelam konusu olacaktı.

“Gıda harcaması meblağı yılbaşına nazaran 126 lira ve bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran 353 lira arttı. Ailenin yapması gereken toplam harcama meblağı ise son altı ayda 410 lira, son bir yılda ise 1,149 lira arttı.

“TÜRK-İŞ tarafından hesaplanan besin fiyatları endeksi ve TÜİK tarafından hesaplanan besin endeksi ile tüketici fiyatları endeksindeki gelişim son on iki aylık değişim oranı üzerinden birlikte değerlendirildiğinde, besin fiyatlarının tüketici fiyatları üzerinde bir gelişim gösterdiği ve bu eğilimin bilhassa son bir yılda belirginleştiği görüldü.”

TÜRK-İŞ’in dataları temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim 2019 Haziran ayında şöyle açıklandı:

– Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama meblağı bir evvelki aya nazaran yüzde 2.67 azaldı.

– Yılın birinci altı ayı sonunda fiyatlardaki artış yüzde 6.49 oldu.

– Besin enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış yüzde 20.58 oldu.

– Yıllık ortalama artış yüzde 22.64 oldu.

TÜRK-İŞ’in öteki bulguları şöyle sıralandı;

– Süt, yoğurt, peynir kümesinde; geçen ay gerçekleşen fiyat artışlarının akabinde bu ay değerli bir değişiklik görülmedi. Lakin daha evvel artırım yapmayan kimi markaların bu ay fiyatlarını yükselttikleri dikkat çekti.

– Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat eserlerinin bulunduğu kümede; kırmızı et kapsamında kuşbaşı ve kıymada -düşük oranlarla da olsa- fiyat artışı ortaya çıktı. Hesaplamada dikkate alınmayan bonfilenin kilogram fiyatının 90 liraya ulaştığı da not edildi. Av mevsiminin sona ermesiyle kültür balıkları satışı ön aldı ve ancak fiyatı geçen aya nazaran değişmedi. Tavuk fiyatı bu ay tekrar arttı. Sakatat dana ciğer fiyatındaki gerileme devam etti, yürek ve böbrek fiyatı tıpkı kaldı. Yumurta fiyatı -ihracatta yaşanan dertlere da bağlı olarak- geriledi. Bakliyat eserlerinde (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) bu ay kıymetli bir değişiklik olmadı.

– Sebze-meyve fiyatlarındaki mevsim kurallarına bağlı fiyat gerilemesi mutfak harcamasında gerilemeye neden oldu. Geçtiğimiz ay 7.81 lira olan sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı bu ay 6.83 lira olarak hesaplandı. Geçtiğimiz ay 6.83 lira olarak hesaplanan ortalama zerzevat kilogram fiyatı bu ay 6.0 lirayageriledi. Meyve ortalama kilogram fiyatı ise bu ay 7.73 lira oldu. eçen ay bu meblağ 9.14 lira olmuştu.

– Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik üzere eserlerin bulunduğu kümede; geçen ay yeni fiyat uygulanmaya başlanan ekmekte uzun bir mühlet değişikli beklenmiyor. Un, makarna, irmik ile pirinç fiyatında kıymetli bir değişikliği görülmezken bulgur fiyatında artış oldu.

– Son küme içinde yer alan besin unsurlarından; tereyağı, margarin ve zeytinyağı fiyatı değişmedi, ayçiçeği yağı fiyatı arttı. Zeytin fiyatı -yeşil ve siyah zeytin ortalaması olarak biraz geriledi. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) eserlerinden fıstık ve ay çekirdeği fiyatı arttı, oburlarının fiyatı yeniden değişmedi. Baharat (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı tıpkı kaldı. Şeker, bal ve pekmez fiyatı değişmedi, reçel ve salça fiyatı arttı. Çay fiyatı ortalamada biraz yükseldi, ıhlamur fiyatı ise yeniden değişmedi.