ABD Anayasa Mahkemesi Halkbank için toplanıyor

ABD Anayasa Mahkemesi, bugün Türkiye saatiyle 17.00’de yapacakları toplantıda Halkbank’ın temyiz talebiyle yaptığı başvuruyu ve başsavcılığın yaptığı itirazı kıymetlendirecek.

Toplantıda, Anayasa Mahkemesi yargıçları belgeye giren evrakları inceleyerek, Halkbank davasının mahkemede takvime alınarak görülüp görülmemesi konusunda şahsî görüşlerini bildirecek. Anayasa Mahkemesi yargıçlarının toplantısı kapalı oturumda gerçekleşecek.

Şimdiye kadar geçen süreçte Halkbank, ABD Anayasa Mahkemesi’ne sunduğu 2 Ağustos tarihli itiraz dilekçesinde, Türkiye Cumhuriyeti’ne ilişkin bir kamu kuruluşu olduklarını belirterek, ABD’de “Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası’na” nazaran yargılanamayacaklarını savunmuştu.

VOA Türkçe’den Can Kamiloğlu’nun haberine nazaran; banka, hem New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi’nin hem de İkinci Bölge İstinaf Mahkemesi’nin kararlarının yanlış olduğunu öne sürmüştü. ABD Anayasa Mahkemesi’ne beş Amerikalı avukatın imzasıyla sunulan dilekçede daha evvelki 14 davadan örnekler verilerek, alt mahkemelerin aleyhlerinde aldığı kararları bozmaları talep edilmişti.

Halkbank, “Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası’na” nazaran kendilerine ceza verilmesinin ABD’de son iki yüzyılda bir birinci olduğunu savunmuş, Halkbank’ın avukatları, ABD Başsavcılığı’nın temyiz müracaatlarıyla ilgili yaptığı itirazdaki hiçbir argümanın maddelere nazaran geçerliliğinin olmadığını öne sürmüştü.

ABD BAŞSAVCISI: “HALKBANK’IN TEMYİZ TALEBİ REDDEDİLMELİ”

ABD Adalet Bakanlığı Başsavcısı Elizabeth B. Prelogar, Anayasa Mahkemesi’ne sunduğu dilekçede, mahkemeden Halkbank’ın temyiz talebinin reddini istemişti. Başsavcılık, ABD’de dahi ticari faaliyetleri olan Halkbank’ın “Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası” kapsamına girmediğini, daha evvel alınan mahkeme kararlarının da bu istikamette olduğu belirtilerek, “Halkbank, Amerikan kanunları çerçevesinde bölge mahkemelerinde yargılanabilir” tabirini kullanmıştı.

Başsavcılık, Halkbank’ın daha evvel yaptığı müracaatta eski davalardan örnekler verip, kendilerinin de “Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası” kapsamında olduğu tezlerine da karşılık vermiş, banka avukatlarının örnek gösterdiği eski davalarda alınan kararlarla kıyaslandığında durumun farklı olduğu belirtilmişti.

“YASA BİR ZIRH ÜZERE KULLANILAMAZ”

Başsavcılık, Halkbank’ın “Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası” kapsamına girmediğini, bu yasanın ticari faaliyet yaparken bir zırh üzere kullanılmaması gerektiğini savunarak, “Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası” “bir zırh gibi” çeşitli memleketler arası bankalar, havayolu şirketleri, yazılım şirketleri tarafından kullanılamayacağının altını çizmişti.

Başsavcılık, New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi’nin Halkbank’ı, ABD Hazine Bakanlığı’nın yasal vazifelerini engellemek için komplo kurmakla suçladığını, Memleketler arası Acil Ekonomik Güç Yasası’nı (IEEPA) ihlal etmek için komplo kurmaktan, banka dolandırıcılığı için komplo kurmak, kara para aklamak, kara para aklamak için komplo kurmaktan mahkum ettiğini hatırlatarak, Halkbank’ın “Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası” kapsamına girdiği teziyle “iddianamenin düşürülmesi” talebinin hem New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi’nde hem de İstinaf Mahkemesi’ne yapılan temyiz müracaatında reddedildiği belirtilmişti.

“TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NE İLİŞKİN BİR TİCARİ BANKADIR”

Başsavcılığın dilekçesinde, Halkbank’ın ABD’nin İran’a yönelik ekonomik yaptırımlarından kaçmak için hazırlanan büyük bir planın modülü olmakla suçlandığı belirterek, “Halkbank, çoğunluk payları Türkiye Cumhuriyeti’ne ilişkin bir ticari bankadır. Milyarlarca dolar aklamak için ABD maddelerini ihlal ettiler. ABD finans sisteminden geçen en az bir milyar dolar meblağında para transferleri gerçekleştirdiler. İran petrol ve gazının satış gelirlerinin İran Hükümeti faydasına altın satın almak için kullanılmasına müsaade verdiler. İranlı müşteriler tarafından besin ve ilaç alımları üzere görünerek sahtekarlıkla tasarlanmış dokümanlar hazırlandı. İran hükümetine karşı makul yaptırımlarda kelamda “insani istisna” kapsamına giriyormuş üzere görünen süreçler yaptılar fakat İran’a tek bir insani yardım kapsamında besin sevkiyatı yapılmadı. Yalnızca kağıt üzerinde besin gönderme süreçleri yaptılar. Halkbank, tüm bu yasadışı süreçlere aracılık etti” tabirleri kullanılmıştı.