AB, Türkiye’nin çekildiği İstanbul Sözleşmesi’ni uygulamaya hazırlanıyor

Sözleşme artık, uygulamayı reddeden Macaristan ve Slovakya üzere muhafazakar AB üyesi ülkeler için de geçerli olacak.

Avrupa Parlamentosu, bilhassa LGBTİ+ haklarını münasebet gösteren birtakım muhafazakar hükümetlerin karşı çıktığı İstanbul Sözleşmesi’nin birlik genelinde uygulanmasını kabul etti.

Çarşamba günü yapılan oylamada AB ülkelerinin büyük çoğunluğu, İstanbul Sözleşmesi’nin, birlik genelinde uygulanmasına dayanak verdi.

Parlamentodaki oylamada 464 milletvekili lehte, 81 milletvekili de aleyhte oy kullandı. Oylamada 45 üye de çekimser kaldı.

Avrupa Parlamentosu’nda büyük çoğunluğun oylarıyla kabul edilen mukaveleye, üye ülkelerin büyük kısmı de dayanak veriyor.

Parlamento kararı, mukavelenin tüm AB üyesi ülkelerde hayata geçirilmesine imkan tanıyor.

Parlamento kararı uyarınca bu düzenleme, İstanbul Mukavelesi’nin tamamının şimdi kabul etmemiş 6 AB üyesi ülke de yürürlüğe girecek.

AB üyeleri Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Letonya, Litvanya ve Slovakya, İstanbul Sözleşmesi’ni yürürlüğe sokmadı.

Macaristan ve Slovakya LGBTİ+ haklarına ait düzenlemeler nedeniyle mukaveleyi reddettiklerini açıkladı.

Avrupa Adalet Divanı, 6 Ekim 2021’de AB’nin tüm üye ülkelerin onayı olmadan İstanbul Mukavelesi’ni hayata geçirebileceğine onay verdi.

İstanbul Mukavelesi, sığınma ve isimli işbirliği mutabakatları üzere, AB’nin sorumlu olduğu tüm alanlar için geçerli olacak.

AB tarafından kısa müddet içerisinde tüm kurumlarda uygulanmaya başlanacak olan mukavelenin Avrupa Parlamentosu’nda kabulü, büyük bir sembolik adım olarak bedellendiriliyor.

Tam ismi “Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Çabaya Ait Avrupa Kurulu Sözleşmesi” olan İstanbul Mukavelesi, bayana yönelik şiddeti yasal olarak tanımlayan ve bu cins şiddeti önlemek, mağdurları desteklemek ve failleri cezalandırmak için kapsamlı bir yasal ve politik tedbirler çerçevesi oluşturan birinci memleketler arası metin olma özelliğini taşıyor.

TUTARLI ÇERÇEVE

Avrupa Kurulu, bayana yönelik şiddetle çaba için AB seviyesinde dengeli bir çerçeve oluşturacağı, tüm bayanlar için önlemeyi güzelleştireceği ve şiddet mağduru bayan ve çocuklara daha yeterli müdafaa ve takviye sağlayacağı gerekçesiyle kontrata imza atmıştı.

AB üyesi 21 ülke, 2022 yılında kontratın uygulanmasına onay verirken, 6 ülke kimi unsurları münasebet göstererek karşı çıkmıştı.

AB üyesi 6 ülkenin yanı sıra, Ermenistan, Lihtenştayn, Moldova, Ukrayna ve İngiltere, mukaveleyi imzalamasına karşın şimdi uygulamaya sokmadı.

Sözleşmeye mesken sahipliği yapan ve birinci imzalılardan biri olan Türkiye, AKP hükümetinin kararı ile 20 Mart 2021 tarihinde İstanbul Sözleşmesi’nden çekildi.

Sözleşmeye muhalefet eden kısımlar, bunu “dış güçler tarafından Türkiye’nin aile yapısının altını oymak hedefiyle dış güçler tarafından dayatıldığını” öne sürüyor.

Avrupa Kurulu tarafından önerilen mukavele, 11 Mayıs 2011 tarihinde İstanbul’da imzalandığı için bu isimle anılıyor.

İstanbul Mukavelesi, toplumsal cinsiyet, cinsiyet dengesizliği ve güç bağlantılarındaki mevcut duruma dayalı şiddetin mağdurlarından “kadına” ayrıyeten dikkat çekmenin yanı sıra, çocukların korunmasını da içeriyor.

Sözleşmedeki “kadın” tarifi yalnızca yetişkinleri değil 18 yaşından küçük kız çocuklarını da kapsıyor.