Dünya Doktorları’ndan Birleşmiş Milletler’e çağrı: Milyonlarca Suriyelinin hayatı, kapatılması gündemde olan sınır kapısına bağlı

Dünya Tabipleri, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nu, Suriye’ye insani yardımın sürekliliğini sağlamak hedefiyle 10 Temmuz’da oylanacak hudut ötesi insani yardım sisteminin kararlarını en az 12 ay daha uzatmaya çağırıyor.

Ülkede on bir yıldır süren çatışma nedeniyle insani yardıma muhtaç Suriyelilerin sayısı, 14.6 milyon ile 2022’de en yüksek düzeye ulaştı.

Sınırların ve hudut geçişlerinin kapatılmasının insani yardımın temel unsurlarını ve memleketler arası insancıl hukuku ihlal ettiğini vurgulayan Dünya Hekimleri, mümkün bir kapatma kararının, temel insani yardımlara muhtaç milyonlarca insanın hayatını tehdit ettiğini bir sefer daha hatırlatıyor.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) 10 Temmuz’da; Suriye’de 4 milyondan fazla bireye insani yardım sağlayan “Sınır Ötesi İnsani Yardım” düzeneğine dair kararların yenilenmesine ait kararı ele alacak.

Dünya Tabipleri, ülkenin kuzeyinde bulunan milyonlarca Suriyelinin besin yardımına, temel ilaçlara ve başka temel insani yardım gereçlerine erişebilmeye devam etmesini sağlamak için bu hudut ötesi kararın en az 12 ay daha uzatılması davetinde bulunuyor. Dünya Tabipleri Derneği Kurucu Lideri Hakan Alım, “İnsanlık olarak bu hudut geçişinin açık olup olmaması gerektiğini tartışamayız. Bilhassa Suriye’nin kuzeyinde yaşayan yerinden edilmiş milyonlarca insanın hayatı bu hudut kapısına bağlı” diyor.

Ülkede on bir yıldır süren çatışma nedeniyle insani yardıma muhtaç Suriyelilerin sayısı, 14.6 milyon (6 milyonu bayan, 5.5 milyonu çocuk) ile 2022’de en yüksek düzeye ulaşmış durumda. Kuzeybatı Suriye’de bu sayı 4.1 milyon ve BM bilgilerine nazaran geçen yıla nazaran bu yıl sayı 700 bin kişi arttı. BM’nin, bu hudut geçişi üzerinden sağladığı insani yardım, kuzeybatı Suriye’de yerinden edilmiş nüfusun eriştiği besin yardımlarının 80’ini oluşturuyor.

Geriye kalan tek hudut kapısının kapatılması milletlerarası hukukun ihlalidir

Sınırların ve hudut geçişlerinin kapatılmasının insani yardımın temel prensiplerini ve memleketler arası insancıl hukuku ihlal ettiğini vurgulayan Dünya Tabipleri, muhtemel bir kapatma kararının, temel insani yardımlara muhtaç milyonlarca insanın hayatını tehdit ettiğini bir defa daha hatırlatıyor.

Bu doğrultuda, Memleketler arası Dünya Tabipleri Ağı (Médecins du Monde International Network), BMGK üyesi devletleri ve bilhassa kurulun kararları veto yetkisine sahip beş daimi üyesi Çin, Fransa, Rusya, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nin BM Daimi Temsilcilerini, Suriye’de insani yardıma erişimin garanti altına alınmasını savunmak için gerekli adımları atmaya çağırıyor.

Milyonlarca insan besinden ve tıbbi materyalden mahrum kalacak

Bölgeye şuanda sadece Dünya Besin Programı (WFP), her ay 1.4 milyon kişinin besine erişimi için yiyecek sağlıyor. Hudut ötesi insani yardım düzeneğine dair kararlar yenilenmezse, kuzeybatı Suriye’ye yapılan besin tedariki lakin Eylül 2022’ye kadar kâfi olacak ve sonrasında bölgede yaşayan en az 1 milyon insan temel besine erişemeyecek. Suriye’nin Türkiye sonundaki Bab el-Hava Hudut Kapısı üzerinden yürütülen insani yardım, kuzeybatı Suriye’de yaşayan, 2.8 milyonu ülke içinde yerinden edilmiş, kamplarda, gayri resmi yerleşim yerlerinde hayatlarını sürdüren beşerler için kritik kıymete sahiptir. Bölgede, temel ilaçların ve aşının bu hududun ötesine Birleşmiş Milletler (BM) yardımı olmadan, sırf sivil toplum kuruluşları tarafından ulaştırılması olanaksızdır.

İnsani yardım kuruluşlarının Suriye’deki çalışmaları sona erecek

Karar, bu hudut kapısı üzerinden BM kurumları aracılığıyla sağlanan besin ve barınma yardımına ek olarak, BM’ye, BM Suriye Hudut Ötesi İnsani Yardım Fonu (SCHF) aracılığıyla Suriye hükümetinin denetimi dışında kalan alanlarda öbür sivil toplum kuruluşları tarafından yürütülen insani yardım programlarını da mali olarak destekleme yetkisi veriyor. Münasebetiyle karar yenilenmezse, bu mali dayanaklar sayesinde bölgede insani yardım faaliyetleri yürüten lakin Suriye hükümeti tarafından yetkilendirilmemiş Suriyeli insani yardım kuruluşları ülkedeki operasyonlarını sonlandırmak ya da kısıtlamak zorunda kalacak.

4 hudut kapısı üzerinden planlanan yardımlar 1’e düşürülmüştü

2014 yılında BMGK’nın aldığı 2165 sayılı kararın kabul edilmesinden bu yana, kuzeybatı Suriye’de yaşayan milyonlarca insan BM tarafından koordine edilen insani yardımlara erişebilmektedir. Başlangıçta insani yardımların Türkiye-Suriye sonundaki 4 hudut kapısı üzerinden gerçekleştirilmesini öngören karara karşın, 2020’de yapılan oylamada bu sayı sadece 1 hudut kapısına düşürülmüştü. Bab el-Hava Hudut Kapısı, Suriye’nin İdlib vilayeti ile Türkiye ortasında bir ilişki sağlamakta ve insani yardımların kuzeybatı Suriye’de bulunan insanlara ulaşabilmesinin tek yolu haline gelmiştir.

Dünya Hekimleri Suriye’de ne yapıyor?

Dünya Hekimleri, 2018’den bu yana Suriye’nin Halep (Afrin) ve İdlib vilayetlerinde toplamda 12 sıhhat merkeziyle yerinden edilmiş insanların sıhhat gereksinimlerine yanıt veren temel sıhhat hizmetleri, ruh sıhhati ve psikososyal takviye, cinsel sıhhat ve üreme sıhhati, beslenme, aşılama, layşmanyazis tedavisi ve COVID-19 pandemisiyle uğraşta PCR laboratuvarlarıyla bölgedeki savaştan etkilenen nüfusun sıhhate erişimi için gayretini sürdürmektedir.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı