Samanyolu’nun yeni imgesi, yıldız mezarlığını ortaya çıkardı

Samanyolu’nun yeni ve net bir manzarası, yaklaşık iki düzine patlayan yıldızın kalıntılarını içeren bir galaksi “mezarlığını” ortaya çıkardı. Genişleyen bir gaz ve toz bulutu olan bu kalıntılar, süpernova patlamasından sonra bir yıldızın ömrünün son evresine işaret ediyor.

Önceki çalışmalarda bu çeşit yıldız kalıntılarının muhtemelen halihazırda gözlemlenenden 5 kat daha fazla olduğu hesaplansa da Avustralya’daki Macquarie Üniversitesi’nden Andrew Hopkins’in de ortalarında bulunduğu araştırmacılar radyo teleskoplar kullanılarak gözlemlenen sayının “çok düşük” olduğunu söylüyor.

DAHA EVVEL 7 TANESİ BİLİNİYORDU LAKİN YENİ MANZARA 20 YENİ MUHTEMEL KALINTIYI ORTAYA ÇIKARDI

Henüz yayımlanmayan yeni araştırmada, meyyit yıldızlara daha fazla ışık tutma maksadıyla Avustralya’nın ASKAP radyo teleskobuyla Parkes radyo teleskobu Murriyang tarafından yapılan müşahedeler birleştirildi. Araştırmacıların Samanyolu’ndaki birtakım yıldızlar ortasındaki boşlukta bulduğu “ince saplar ve topak bulutlar”, nitekim daha fazla süpernova kalıntısı olduğuna işaret ediyor.

Independent Türkçe’de yer alan haberde bilim beşerlerine nazaran yıldızların doğum ve mevt yerlerini gösteren yeni görsel, galaksimizin şimdiye kadarki en detaylı radyo imgesi. Daha evvel yalnızca 7 tanesi bilinirken, bu imaj yaklaşık 20 yeni muhtemel yıldız kalıntısını ortaya çıkardı.

Avustralya’daki Macquarie Üniversitesi’nden, projenin baş bilim insanlarından Profesör Andrew Hopkins bu imgenin, galaktik düzlemi “şimdiye kadarki en ince ayrıntısıyla” gösterdiğini söylüyor.

Say cheese, supernova remnants. 📸

Find out how we captured a new radio image of 21 never-before-seen supernova remnants in the Milky Way. https://t.co/RRrNlb0w7I

— CSIRO (@CSIRO) January 17, 2023

Hopkins bu görselin, “ölen yıldızlar ortasındaki boşluğu dolduran hidrojen gazıyla bağlı ve yeni yıldızların doğuşuyla ilişkili geniş çaplı salımın ve süpernova kalıntıları olarak isimlendirilen sıcak gaz kabarcıklarının” bulunduğu, Samanyolu’nda bir bölgeyi gösterdiğini belirtiyor.

The Conversation’a konuşan Dr. Hopkins, “Bütün Samanyolu’nun yalnızca yüzde 1’i kadar olan bu küçük alanda, daha evvel yalnızca 7’si bilinen 20’den fazla yeni muhtemel süpernova kalıntısı keşfettik” dedi.

Çalışmada yapılan daha evvel hiç görülmemiş ayrıntılı müşahedeler, farklı teleskoplardan elde edilen bilgilerin bir ortaya getirilmesi sayesinde mümkün oldu.

Avustralya’nın ASKAP radyo teleskobu, 6 kilometre genişliğinde tek bir büyük teleskobu taklit eden, her biri 12 metre genişliğinde 36 tane nispeten küçük çanaktan oluşuyor.

ASKAP yeterli bir çözünürlüğe sahip olsa da araştırmacılar en büyük ölçeklerdeki yıldız bölgelerinden gelen radyo dalgasını kaçırdığını söylüyor.

Bu nedenle bilim insanları, İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü’nden Ettore Carretti liderliğindeki Pegasus isimli diğer bir projeyle güçlerini birleştirdi.

Pegasus projesinde dünyanın en büyük tek çanaklı radyo teleskoplarından biri olan Parkes/Murriyang teleskobu kullanılıyor. Kanada’nın Alberta Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Brianna Ball, danışmanı Roland Kothes’la birlikte çalışmayı yürüttü.

Araştırmacılar, Pegasus haritasını Avustralyalı grupların haritasıyla birleştirerek Samanyolu’ndaki yıldız kalıntılarını “son derece yüksek hassasiyet ve doğrulukla” ortaya çıkardı.

Bilim insanları, gökyüzünün yüksek kaliteli imajlarını oluşturmak için bu yaklaşımı kullanarak gökbilimcilerin, gelecekteki müşahedelerle Galaksi ve ötesi hakkındaki anlayışlarını sağlamlaştırabileceğine inanıyor.

Dr. Hopkins, “Nihai sonuçlar bu birinci manzaradan yaklaşık 100 kat daha büyük formda, neredeyse tüm Samanyolu’nun gibisi görülmemiş bir imgesi olacak ve birebir detay ve hassasiyet seviyesine ulaşacak” dedi.

Galakside gökbilimcilerin şimdi keşfetmediği yaklaşık 1500 süpernova kalıntısı daha olabileceği iddia ediliyor. Kayıp kalıntıları bulmak galaksimizi ve tarihini daha uygun anlamamıza katkı sağlayacak.