Danıştay’ın İstanbul Mukavelesi kararı Meclis yetkisini gasp etti: ‘Erdoğan Montrö’den bile çıkabilir’

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun (DİDDK) İstanbul Sözleşmesi’nden cumhurbaşkanı kararıyla çıkılmasını hukuka uygun bulması, tüm milletlerarası kontratların iptaline yönelik de örnek oluşturdu. Eski cumhuriyet savcısı Bülent Yücetürk, “Bu, Meclis’in yetkisinin gaspıdır. Bizi, ‘Cumhurbaşkanı, tüm milletlerarası mukaveleleri tek başına feshedebilir’ üzere dehşetli bir sonuca götürür” ikazında bulundu.

Türkiye, İstanbul Sözleşmesi’nden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla çekildi. Çok sayıda kurum, kuruluş ve kişi, kararı yargıya taşırken 28 Nisan, 7, 14 ve 23 Haziran’da davaya ait duruşmalar görüldü. Danıştay savcılarının tamamının kararın iptal edilmesi tarafında görüş bildirmesine rağmen temmuzda kararını açıklayan daire, 2’ye karşı 3 oyla kararın hukuka ters olmadığına hükmetti. DİDDK ise oyçokluğuyla itirazları reddetti. Karar düzeltme başvurusu dışında Danıştay süreci tamamlandı. Kararın, tüm milletlerarası kontratlar istikametinden emsal oluşturması ise farklı bir tartışma konusu oldu.

“MECLİS YETKİSİNİN GASPI”

Yücetürk, DİDDK kararına “Usulde paralellik prensibi yok sayılarak büsbütün siyasi bir karar verilmiştir” yansısını gösterdi. Danıştay 10. Dairesi’nin, “Cumhurbaşkanının yürürlüğe koyma yetkisi varsa feshetme yetkisi de vardır” kıyası yaptığını, böylelikle cumhurbaşkanının memleketler arası mukaveleyi feshetme yetkisinin olduğunun kabul edildiğini söyleyen Yücetürk, “Bu karar Meclis’in yetkisinin gaspıdır. Bizi ‘Cumhurbaşkanı, tüm milletlerarası mukaveleleri tek başına feshedebilir’ üzere müthiş bir sonuca götürür. Yani cumhurbaşkanı isterse Montrö Sözleşmesi’ni de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni (AİHS) de feshedebilir” diye konuştu.

Avukat Doğan Erkan da “Cumhurbaşkanı lehine, anayasa dışı siyasi bir karar verdiği çok açık. Danıştay, bu kararıyla anayasayı ilga etti İstanbul Kontratı, kanun üstü normdur” yansısını gösterdi.

29 Ekim Bayanları Genel Lideri Şenal Sarıhan ise karara ait, “Kadınların ömür hakları ‘hukuken’ garantisiz bırakıldı” dedi.