Medyada yoksulluk raporu açıklandı: ‘Gerçeğin üstü örtülebilir’

Yoksullukla ilgili çalışmalar yürüten Açık Alan Derneği’ne bağlı Derin Yoksulluk Ağı (DYA), dün İstanbul Beyoğlu’nda 2022 ocak ve ağustos aylarını kapsayan medyada yoksulluk gündemine ait izleme raporu yayımladı.

Yazılı ve dijital basında yer alan yoksulluk bahisli 11.309 haber derlenerek hazırlanan raporda, haberin yapılış biçiminin kamuoyu görüşünü etkileyebileceği vurgulandı. Gazetecilerin de tekliflerini sunduğu çalışma toplantısında çalışmanın art planına vurgu yapıldı.

Bireylerin haklarına erişimi bağlamında yoksulluğun gündem olmasının kıymetine dikkat çekilen raporda, “Gündemin medya kanalları aracılığı ile ‘nasıl’ oluşturduğu, neyi merkeze aldığı incelendiğinde ekonomik göstergelere odaklı yahut fakir dışlayıcı ve suçlayıcı bir perspektifin çeşitli halleri ile haberlere işlediğini gözlemliyorduk. Maksat kitlesi değişse bile yazılı, basılı ve dijital medya kanalları okuyucularının algısı ve fikrini şekillendiriyor. Son yıllarda pandemi ve ekonomik krizin tesirleri ile birlikte artan yoksulluk ve yoksullukla gayret usullerine dair yapılan haberlerin sayısı gitgide arttı” denildi.

‘GERÇEĞİN ÜSTÜ ÖRTÜLEBİLİR’

Haber yapılırken tercih edilen prosedürlerin tariflerine ve nelere yol açabileceği örneklendirildiği raporda dört başlığa dikkat çekildi. Yayımlanan raporda dikkat çekilen başlıklar şu formda: Romantize etme, acındırma, çarpıcılaştırma ve çarpıtma. Yoksulluk haberi yapılırken mevzuyu romantize etmenin gerçekliğin üstünü örttüğü belirtilirken, acındıran bir üslubun ise öznelerin içinde bulunduğu zahmetlerin sebebi olarak bireylerin talihsizliği ve güçsüzlüğü mazeret gösterilerek gerçek sebeplerin üstünün örtülebileceği vurgulandı. Çarpıcılarştırma başlığında ise okuyucuyu soruna duyarsızlaştırabileceği belirtildi.

‘KAMUOYU GÖRÜŞÜNÜ ETKİLEYEBİLİYOR’

Raporun sonuç kısmında, yoksulluğun medyada ele alınış formunun kıymetine değinilirken, “Nasıl bir üslupla, nelerin öne çıkarılarak gündemleştirildiği o toplumun bileşeninin yoksulluk ve yoksulluğa neden olan faktörlere karşı algısını, hatta o toplumda yoksulluk olup olmadığına dair inancını ve kamuoyu görüşünü etkileyebiliyor” tabirleri yer aldı.

Toplantıda, yoksulluk bahsiyle ilgili yapılan haberler incelenerek yanlışsız ve yanlış örneklere dikkat çekildi.