88 yıl evvel seçme ve seçilme hakkını kazanan bayanların bugün Meclis’te temsil oranı düşük

Türkiye’de 5 Aralık 1934’te ulu lider Mustafa Kemal Atatürk öncülüğünde Türk bayanlarına seçme ve seçilme hakkı verildi. Bayanların kazandığı hakkın 88. yılında Cumhururiyet’e konuşan İstanbul Barosu Bayan Hakları Merkezi Lideri avukat Birsen Baş Topaloğlu ve Bayan Adayları Destekleme Derneği (KA.DER) Lideri Nuray Karaoğlu, Meclis’teki yeni bayan temsiliyetinin çok düşük olduğuna dikkat çekti.

Birsen Baş Topaloğlu

Avukat Topaloğlu, “1935 yılında yapılan genel seçimlerde TBMM’ye 18 bayan milletvekili seçilmiş ve o tarihte Türkiye kadın milletvekili sayısıyla dünyada ikinci sırada yer almıştır” dedi. Türkiye’de cinsiyet eşitsizliğinin en fazla olduğu alanın siyaset olduğunu vurgulayan Topaloğlu, “Şu an Meclis’teki 580 milletvekilinin yalnızca 101 adedinin bayan olduğunu görüyoruz ki bayanların Meclis’teki temsil oranı yalnızca yüzde 17.41’e denk gelmektedir. Siyasi partilerde de durumun değişmediğini, bayan siyasetçi sayısının düşük olduğunu görmekteyiz” tabirlerini kullandı.

20 VİLAYETTE YOK SAYILDILAR

Nüfusun ve seçmenin yarısı bayanken bu temsiliyet oranını kabul edemediklerini söyleyen Karaoğlu ise “Çünkü bayanlar kendi problemlerini en âlâ kendileri bilir. Biz erkeklere diyoruz ki ‘Bizim yerimize düşünüp karar vermeyi bırakın.’ Bayanlar biliyor ki kolektif bayan hareketi, hâkim erkek hükümran yapının karşısında en büyük güç. Bayanlar haklarının da farkında” dedi. Lokal siyasette bayanların temsil oranlarının daha berbat durumda olduğunu belirten Karaoğlu, “Siyasi parti tüzüklerinin, seçim yasasının değişmesi, bayan erkek eşitliğine dikkat etmeyen partilerin yaptırımla müsabakası gerekiyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana hiç bayan milletvekili çıkarmayan 20 ilimiz var. Bu 20 vilayet aslında bayanları yok sayan vilayetler olarak karşımıza çıkıyor” 

Nuray Karaoğlu

EN BÜYÜK PÜRÜZ ‘İKTIDARLARIN ERKEK BAKIŞ AÇISI’

29 Ekim Bayanları Derneği Genel Lideri Avukat Şenal Sarıhan da yayınladığı basın açıklamasında, “Cumhuriyetin ilan edilişinin çabucak akabinde 1923 Haziranı’nda Nezihe Muhittin, Nimet Remide, Latife Bekir ve Şukufe Nihal üzere Aydınlanmacı bayanların önderliğinde kurulan ‘Kadınlar Halk Fırkası’nın kapatılmasının 100’üncü yılına yaklaşıyoruz. O tarihlerde, anayasada bayanların siyasete iştirak haklarının olmadığı gerekçesiyle kapatılan kapılar, bayanlar için hâlâ açılamadı” dedi. 

Şenal Sarıhan

Kadınların, kotalarla değil yüzde 50 eşit temsille var olmak istedikleri parlamento ve lokal meclislerde hâlâ azınlıkta olduğunu söyleyen Sarıhan, “Belediye liderlerinin 2 bin 293’ü erkek iken yalnızca 27 bayan belediye lideri bulunuyor. Bayanların yıllardır verdiği çabanın küçük kazanımlara rağmen emeline ulaşamayışının en değerli mahzurunu iktidarların ataerkil bakış açısından kurtulamayışları oluşturuyor. Bu anlayış, erkek hükümran yapıları nedeniyle parlamento dışında kalan muhalif partilerde de devam ediyor. Siyasette eşitliği kim sağlayacak? Bu sorunun cevabı ‘Kadınlar’. Gayret eden, boyun eğmeyen, meskende, işte, sokakta sesini yükselten ve siyaset başta olmak üzere her türlü eşitsizliğe ‘Hayır’ demeyi bilen bayanlar.”