1,5 milyon yeni HIV hadisesi dünyayı tehdit ediyor

Dünya genelinde 40 milyon kişinin bugüne kadar vefatına sebep olan AIDS ile ilgili farkındalığı arttırmak ismine 1 Aralık dünya gelinde “AIDS Günü” olarak anılıyor.

Pandemi sonrasında DSÖ bilgilerine nazaran gelen AIDS-HIV enfeksiyonu olaylarında artış yaşandığına dair ikazlarda bulunan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, 2021 yılında 650 bin kişinin HIV bağlı hastalıklar nedeniyle öldüğünü ve bir yıl içinde yaklaşık 1,5 milyon kişinin daha HIV virüsünü kaptığını lisana getirdi.

“TÜRKİYE’DE DE DURUM KAYGI VERİCİ”

Günümüzde dünyada toplam yaklaşık 38,4 milyon kişinin HIV olumlu olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, birçoklarının (2/3’ü) Afrika kıtasında olduğunu belirterek, “Ülkemizde ise hadiselerin bildirilmeye başlandığı 1985 yılından 2021 yılına kadar toplam yaklaşık 33.000 HIV müspet kişi tespit edildi. 2021 yılında 3000 yeni hadise belirlendi. Sıhhat Bakanlığının bilgilerine nazaran ülkemizde hastalık trendindeki artış tasa verici” dedi.

İlaç tedavisinin uygulanabilir olmasına karşın virüsün bedenden büsbütün atılamadığının da altını çizen Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, en âlâ tedavinin virüsle hiç temas etmemek olduğunu belirtti.

HIV ENFEKSİYONUNUN İLERİ SAFHASI: AIDS

Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, Türkçe açılımının ‘insan immunyetmezlik virüsü’ olan HIV hakkında bilinmesi gerekenleri şöyle anlattı, “Bağışıklık sistemini zayıflatan HIV virüsü, çeşitli enfeksiyonlara, kanserlere ve romatizmal hastalıklara neden olur. HIV virüsü bedene girdikten sonra yavaş yavaş, bağışıklık sistemini organize eden ve düzenleyen en kıymetli hücreleri, CD4 hücrelerinin sayısının azalmasına neden olur. Tedavi edilmediği takdirde, yıllar içinde bağışıklık sistemini ileri derecede bozar. Enfeksiyonun ileri safhası olan AIDS yani Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği Sendromu olarak isimlendirilen tablo meydana gelir” dedi.

“ENFEKSİYONUN EVRELERİ ŞAHSA NAZARAN DEĞİŞKENLİK GÖSTERİYOR”

HIV enfeksiyonunda belirtilerin enfeksiyonun evresine nazaran değiştiğine değinen Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, virüsün bedene girmesinden sonra birinci birkaç hafta içinde hiçbir belirti olmayabileceği üzere ateş, baş ağrısı, cilt döküntüsü, boğaz ağrısı grip belirtilerinin baş gösterebileceğine işaret etti.

Şerefhanoğlu ayrıyeten hastalığın, uzun yıllar belirtisiz seyredebildiğini lakin, tedavi edilmediği takdirde ileri evrelerde lenf bezlerinde şişme, kilo kaybı, ateş, ishal, çeşitli kanserler, şiddetli enfeksiyonlar ile seyrederek mevte neden olduğunu söyledi.

BULAŞ YOLLARINA DİKKAT!

Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu HIV’in kan, emzirme, semen ve vajinal sıvılara temas ile bulaştığını hatırlatarak, örneğin enfeksiyonu taşıyan bireyin kanıyla temas etmiş enjektörün batması, kanın bireylerin göz yahut ağzına teması ile bulaşabileceğini lisana getirdi.

Kanın sağlam cilde teması ile enfeksiyonun bulaşmayacağını belirten Prof. Dr. Şerefhanoğlu lakin HIV olumlu annenin sütünden emzirme ile bebeğine bulaşabileceğine dikkat çekti. Günümüzde virüsün en sık cinsel yol ile bulaştığını söyleyen Şerefhanoğlu, “Gebelik sırasında anneden rahim içindeki fetüse virüs geçebilir” diye bilgi verdi.

“PİERCİNG VE DÖVME YAPTIRIRKEN STERİLİZASYONA DİKKAT EDİN”

Şerefhanoğlu, korunmasız cinsel münasebetin yanı sıra HIV virüsünün bulaşması için riskli aksiyonları ise şu halde sıraladı: Ortak enjektör kullanılması, steril olmayan materyallerle yapılan piercing dövme, sıhhat çalışanlarında kaza ile enjektör batması, klamidya, bel soğukluğu üzere çeşitli cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların varlığı

“GÜNLÜK OLAĞAN DAVRANIŞLAR İLE HIV VİRÜSÜ BULAŞMAZ”

Şerefhanoğlu, bulaş yollarını bilmek kadar risk taşımayan günlük olağan davranışları da öğrenmenin toplum sıhhati açısından rahatlatıcı olduğunu belirttiği açıklasına şöyle devam etti:

“Örneğin; yanak yahut dudaktan öpüşmek, selamlaşmak, birebir kaptan yemek, ortak tuvalet banyoyu kullanmak, maç yapmak, birebir kalemi yahut bilgisayarı kullanmak, birebir odada yahut sırada oturmak, tıpkı tişörtü giymek üzere aksiyonlar ile virüs bulaşmaz. Bir başka kıymetli konu ise, HIV virüsüne tesirli tedaviyi alan (antiretroviral tedavi-ART) ve virüsü baskılanmış şahıslar cinsel bağ ile virüsü bulaştırmaz. HIV virüsünün bulaşmasını engellemek için cinsel alakada prezervatif kullanılması kaide ve değerlidir.”

“KAN TESTLERİ İLE TEŞHİS EDİLİYOR”

HIV enfeksiyonun teşhisinde en sık antikor testlerinin kullanıldığını söyleyen Şerefhanoğlu, virüsün bedene girmesinden sonra 1 ay içinde ekseriyetle antikorların oluştuğunu anlatı. Lakin tespit edilememesi halinde testin 3 ay sonra tekrarlanması gerektiğini vurguladığını hatırlatan Şerefhanoğlu, antikor testi müspet olan bireylerin teşhisin katılaşması için çeşitli doğrulama testlerinin yapılması gerektiğini tabir etti. Şerefhanoğlu, “Halk sıhhati müdürlüklerince yapılan doğrulama testinin olumlu gelmesi sonrasında kişi HIV olumlu teşhisini almış olur” dedi.

“İLAÇ TEDAVİSİ UYGULANIYOR LAKİN VİRÜS BEDENDEN BÜSBÜTÜN ATILAMIYOR”

Şerefhanoğlu, antiretroviral (ARV) ilaçlar ile HIV hastalığının tedavisinin yönetilebildiğini lakin HIV virüsünü bedenden büsbütün atamadığının altını çizdi. Bu ilaçların fakat bağışıklık sisteminin bozulmasını engellediğini ve düzgünleşmesini sağladığını kaydeden Şerefhanoğlu, günümüzde bu enfeksiyonun tedavisinde ilaçların çok tesirli olduğunu söyleyerek, “Bireyler ilaç tedavilerine ömür uzunluğu devam ettikleri takdirde sağlıklı ve kaliteli olağan bir ömür sürerler. Bu tedaviler ile HIV artık diyabet tansiyon üzere kronik bir hastalık halini aldı. Değerli olan hastalığın ilerlemeden teşhis edilmesi ve tedavinin sistemli olarak devam ettirilmesi” halinde konuştu.